Zuberoa Aznárez Erronkaritik: Zuberoako sehaska-kanta eta metal sinfonikoko abesti bat euskaraz

Blog honetan, arrazoi ezberdinengatik hainbat gairi eta euskal musika-taldeei buruz interesgarriak iruditu zaizkigun gaiak edo erreferentziak biltzen joan gara.

Britainia Handiko bi gabon-kanta tradizional garrantzitsuenen jatorriaz ari ginela egin genuen. Halaber, herrialde hartako “himno estraofizialtzat” har daitekeen abesti judu baten euskal jatorriaz hitz egin izan dugu. Kalakani buruz asko idatzi dugu. Madonnak, Labèque Ahizpak izeneko bi euskal piano-jole aparten bidez Getariako lapurtar herrian ezagutu eta munduan zehar biran eraman baino askoz lehenagotik liluratzen gintuen euskal talde horrek. Gure herrialdeko txoko askotan ibili gara bideoan, musika eta dantza aitzakia hartuta. Euskaldunen musika eta dantzak Frantziako Versaillesko gortean ohorezko tokia izan zutela ere gogoratu dugu. AEBetan interpretatutako euskal musikaren grabazioak jaso ditugu eta bertako Kongresuko Liburutegian gordetakoak. Edo Brendan Donnelly irlandarrarekin eta Beñat Fuentes euskal musikariarekin batera aritu gara Txinako proiektuan. Eta «musika» izenburupean bildu ditugun informazio gutxi batzuk besterik ez dira.

Artikulu horien guztien artean, Diabulus in Musica metal sinfonikoko euskal talde bati buruzko artikulu bat zegoen, non taldeari buruz hitz egiten genuen, eta 2014. urtean haren disko berria zenari buruz: «Argia».

Gaur berriro hitz egingo dugu taldeaz, eta, bereziki, Zuberoa Aznárez bakarlariaz, ezagutzen ez genuen alderdi batekin harritu baikaitu: euskal musika tradizionalaren munduan egindako lanarekin. “Lo Hadi Aingürüa” kantuaren bertsioarekin egin du, harpa zelta eta ahotserako. Kanta zuberotar hau, besterik gabe, zoragarria da. Zoragarria esaten dugu, ez baita erraza hura deskribatzeko hitz egokiak aukeratzea, entzun egin behar da.

Bere alderdi «metal-sinfonikoa» garatzen duen taldeak disko berria aurkeztu du urte honen hasieran, eta haren lehen single-a Otoi da. Kontuan hartu behar da bere disko-etxea austriarra dela eta bere merkatua, funtsean, gure naziotik kanpo dagoela. Ideia bat izan dezagun, Youtuben, gai hori partekatu eta 8 hilabete eskasera 80.000 erreprodukzio baino gehiago egin dira.

Hain interesgarria iruditu zaigu, gure irakurleekin partekatzea erabaki ez ezik, Zuberoa Aznárez historia honen protagonistari, gai horien eta lanaren historia kontatzeko ere eskatu diogula.

Bide batez, bere testua irduikatzeko, historiaz betetako leku batean duen argazkia aukeratu dugula. Añanako Gatz Arana Araban.

Youtubeko bideoak euskaraz, ingelesez eta gaztelaniaz du letra

Zuberoa Aznárez

 

Zuberoa Aznárez dut izena. Abeslaria eta historialaria naiz, eta horregatik beti sentitu izan dut ahultasun berezia antzinako musikarekiko. Zoritxarrez, herri-tradizioko kanta asko desagertu egin dira, baina beste asko kontserbatu egin dira Aita Donostiaren, Azkueren eta abarren lan musikologikoari esker… Kanta zoragarriak dira, eta asko ez dira oso ezagunak. Beraz, aspaldi erabaki nuen nire gogokoenak nire kasa grabatzea. Dena ondo badoa, datorren urterako CD batean argitaratzea espero dut. Oraingoz, Zuberoako sena zoragarri hau, arpa zelta eta ahotsdun bertsio intimoan argitaratu berri dut.

Zuberoagatik maitasun berezia sentitzen dut (ez bakarrik nire izenagatik eta nire bigarren deituragatik, Mauleón, patuaren gutiziak). Gainera, nire aitaren familia Erronkarikoa da, Gardekoa zehazki, eta haranaren historia oso lotuta dago Zuberoakoarekin (Gardeko Zuberoako Ama Birjinaren kondaira, hiru behien zerga, “enarak” direlakoen historia, Mauleraino oinez zihoazen abarketariak…). Desagertutako Erronkariko euskara ere zubereraren oso antzekoa zen.

Zuberoak oso bizirik mantentzen ditu bere tradizioak, eta han asko abesten da; beraz, sehaska-kanta hau bezalako doinu zoragarriak mantentzen dira euskara eder batean, erronkariera izan zen bezala. Horregatik du esanahi berezia niretzat.

Bestalde, nahiz eta nire proiektu bakarlarian batez ere folk musika klasikoarekin nahastu, metal sinfonikoko beste proiektu bat daukat, Diabulus in Musica, nazioartean bost disko argitaratu dituena, azken laurak Napalm Records zigilu austriarrarekin. Batez ere ingelesez kantatzen badugu ere eta horregatik kanpoan gehiago mugitu, letretan beti sartu izan ditut euskarazko zati txikiak, gure kultura zabaltzeko asmoz.

Azken diskoko lehen single-a euskaraz kantatuta dago oso-osorik. “Otoi” du izena, eta gure arbasoei eta euskal mitologiari omenaldia egiten diegu. Bideoa XVI. mendeko Igartubeiti baserri ederrean filmatu zen. Atentzioa deitu zidan single-a argitaratu ondoren jende askok gure hizkuntzaren existentzia ez zuela ezagutzen, eta mezu asko jaso nituen harekiko eta gure historiarekiko interesa agertuz”.

OTOI

Urtzi, zeruko argia, ekaitza sortzen duena Arbasoen babeslea, une honetako ahaztua Non zaude? Non gaude? Ahaztu egin gaituzte Denborak dena irentsi du eta zimeldu gaitu Bere atzaparretan atzemanak gaude, gure sustraiak non daude? Amari, deitzen dizut ozenki Indarra emaiozu herriari Urtzi, Amariren semea Niregana heldu zara Bidea erakustera, itxaropena ekartzera Non zaude? Non gaude? Ahaztu egin gaituzte Denborak dena irentsi du eta zimeldu gaitu Bere atzaparretan atzemanak gaude, gure sustraiak non daude? Amari, deitzen dizut ozenki Indarra emaiozu herriari Amari, deitzen dizut ozenki Indarra emaiozu herriari

Urtzi, la luz del cielo, que desencadena una tormenta El protector de los antepasados,  olvidado ahora ¿Dónde estás? ¿Dónde estamos? Nos han olvidado El tiempo lo ha devorado todo y nos ha marchitado Estamos atrapados en sus garras, ¿dónde están nuestras raíces? Amari, te llamo en voz alta. Dale fuerza al pueblo Urtzi, hijo de Amari Llegaste a mí. A mostrar el camino, a aportar esperanza ¿Dónde estás? ¿Dónde estamos? Nos han olvidado El tiempo lo ha devorado todo y nos ha marchitado Estamos atrapados en sus garras, ¿dónde están nuestras raíces? Amari, te llamo en voz alta. Dale fuerza al pueblo Amari, te llamo en voz alta. Dale fuerza al pueblo

Interactive Whiteboards by PolyVision

 

Last Updated on Abe 21, 2020 by About Basque Country