Belaunaldiz belaunaldi euskaldunak gure kultura eta honen manifestazioak, oinarrizkoak, ez finak eta “K” larria eramatea merezi ez duenarekin ideiarekin heziak izan gara. Gehienez, besarritarrak lanpetuta mantentzeko manifestazio folcklorikoak genituen.
Aurelio Artetak egindako “Euskal Erromeriaren” errepresentazio bat. Versailleseko aretoetan XVIIko mendearen amaieran entzuten zen musika kultura berdinetik zetorren: euskalduna.
Hainbat alditan errepikatu digute, hainbat urtetan zehar, euskaldun gehiengoak egi absolutu bezala barneratu duela, ebidentzia eztabaidaezin bezala. Gertatzen dena da, egia alde guztietatik pasatzen dela. Eta egun batean konturatzen gara, Maurice Ravel izeneko konpositore frantsezak, egitan, euskalduna dela; beste egun batetan errenazimenduko espainiar konpositore handien artean dagoen Juan de Anchieta, euskalduna zela; beranduago gaztelerazko musika popularraren mitoetako bat,Atahualpa Yupanqui, euskaldunen ondorengoa zela…
“Kultura handiak” bezala ezagunak direnetatik hain ezberdinak ez garela konturatzen goaz. “Kultura handiak” ez daudelako, “kulturak” baizik. Kultura horietako bakoitzak, garrantzi bera du, eta batzuen “handitasuna” askotan, beste batzuekin amaitzeko ahalmena izan zutelako da. Egitan, euskal kultura ez da handia horretan. Ez litzaiguke gustatuko horrela izatea ere ez.
Marin Maraisen“Le Basque” partituraren portada.
Marin Marais paristar konpositoreak idatziriko musika barrokoaren partitura bat aurkitzean pentsatu dugu guzti hau, “Le Basque” izenburuarekin. Ez dugu asko bilatu behar izan Luis XIII eta Luis XIVgaraian Versailleseko aretoetan, hau da, XVII amaierako eta XVIII hasierako “mundu finaren” bihotzean, gortearen melodiak eta dantzak, euskal melodia eta dantza tradizionalekin lotuak zirela jakiteko.
Seguruenik irakurle batzuek jakingo dute hau. Hori dela eta aho zabalik utzi gaitu. Ezin ditugu imajinatu “joerak ezartzen” zituzten Frantziako nobleak eta konpositoreak, herri “primitibo” eta “ez fina” den herri baten melodietan arreta jartzea, euskaldunean. Baina agian akatsa hor dago, kultura hori, euskal tradizionala, kultura “primitiboa” eta manifestazio “ez finak” eragin ditzaken kultura dela pentsatzean. Horrekin artikuluaren hasierara bueltatzen gara. Kontzeptu bezala, “Kulturak” eta “kulturak” daudela pentsatzeari utzi behar diogu. Konkretuki, euskal kultura, kultura “osagarri” dela pentsatzeari.
Ensemble Diatessaronri eta Peio Otano dantzariari eta “Herregelak” Dantza Historikoaren Tailerrari esker jakin dugu guzti hau. Konexio hori deskubritu ondoren, “Le Basque” izeneko musika eta dantza ikuskizun bat prestatu zuten.
Gauza hauek irakurtzean batek ulertu lezake Voltaire-ek bere lanean euskaldunei buruz hitz egitearen zergatia. Berak bere liburuan horrela adierazten du La Princesse de Babylone, euskaldunei edo baskoiei,Pirinioen oinetan bizi eta dantzatzen duten herri bezala. Gainera, eleberriaren 11. kapituluan, soil eta ausart bezala deskribatzen ditu, baita dibertigarri eta kantsaezinak (PDFn aurki daitekeen eleberriaren edizio honetako 120-121 orrialdeetan).
Informazio hau bildu eta gure irakurleekin partekatu behar dugu. Egia da guk geuk nazioarteko komunikabideek argitaratzen dutenari buruzko araua apurtzen dugula. Baina gure irakurleek hau barkatuko digutela uste dugu.
Ikuskizunaren 3 bideo uzten dizkizuegu, Dantzan webgunean mantendutako Gara egunkariaren anotazioa eta proiektuaren aurkezpenaren PDFa. Gainera, Spotify-aren esteka uzten dizuegu Ensemble Diatessaron albuma disfruta dezazuen.
Versailleseko aretoetan entzuten zen musika, Euskal musika tradizionalak eragina zen.
“Le Basque” se estrenó el año pasado en Musikaste, pero no ha sido sino hasta ahora cuando ha iniciado su recorrido por diversos escenarios. Recientemente pudo verse en Ablitas y Antsoain, dentro del festival Escena, y próximamente se representará en el renovado Leidor de Tolosa, en el marco de la Quincena Musical y el 750 aniversario de la fundación de la villa papelera. Paralelamente, los componentes del Enssemble Diatessaron, que dirige Elena Martínez de Murguía, ultiman la grabación de un disco con la música del espectáculo.
Cookie propioak eta hirugarrenenak erabiltzen ditugu, gure webgunean erabiltzaileari ahalik eta esperientziarik onena ematen diogula bermatzeko. Cookieei buruzko informazio gehiago.
Webgune honek cookieak erabiltzen ditu, erabiltzaileari ahalik eta esperientziarik onena eskaini ahal izateko. Cookieen bitartez lortutako informazioa zure nabigatzailean gordetzen da, eta askotariko funtzioak betetzen ditu, hala nola gure webgunean berriro sartzen zarenean zu ezagutzea, edo gure taldeari webguneko zer atal iruditzen zaizkizun interesgarrienak eta erabilgarrienak ulertzen laguntzea.
Beharrezko cookieek oinarrizko funtzioak aktibatzen dituzte, nabigatzeko, esaterako, edo web orrietako eremu seguruetan sartzeko. Web orriak ezin du ondo funtzionatu cookie horiek erabili gabe.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
cookielawinfo-checkbox-necessary
iraunkorra
Urte 1
Cookie hau GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du. Cookie-ak erabiltzailearen baimena "Beharrezkoa" kategorian gordetzeko erabiltzen dira.
cookielawinfo-checkbox-non-necessary
iraunkorra
Urte 1
Cookie hau GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du. Cookie-ak erabiltzailearen baimena "Ez da beharrezkoa" kategorian gordetzeko erabiltzen dira.
PHPSESSID
saioa
Nabigatzailearen saioaren amaiera
Cookie hau PHPren jatorrizkoa da eta webguneari egoeraren datu serializatuak gordetzeko aukera ematen dio. Webgune honetan erabiltzaile-saioak ezartzeko erabiltzen da, aldi baterako cookie baten bidez egoera-datuak pasatuz. Cookie horri saio-cookie ere esaten zaio. PHPSESSID cookie-ak ez du iraungitze-eperik ezarrita, webgunea ixten denean desagertu egiten baita.
viewed_cookie_policy
iraunkorra
Urte 1
GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du cookie-a, eta erabiltzaileak cookie-ak erabiltzea onartu duen ala ez gordetzeko erabiltzen da. Ez du datu pertsonalik gordetzen.
__cfduid
iraunkorra
Hilabete 1
CloudFlare zerbitzuak ezarri du konfiantzazko web-trafikoa identifikatzeko.
Bisitariek web orriekin zer-nolako elkarreragina duten ulertzen laguntzen diete orrien jabeei cookie estatistikoek, modu anonimoan informazioa bilduz eta emanez.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
GPS
iraunkorra
30 minutu
Cookie hau Youtubek jartzen du, eta identifikazio bakarra erregistratzen du, erabiltzaileak beren kokapen geografikoaren arabera arakatzeko.
_ga
iraunkorra
2 urte
Erabiltzaileak eta saioak bereizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
_gat_gtag_UA_18912877_1
iraunkorra
Minutu 1
Erabiltzaileak bereizteko eta eskaeren portzentaia murrizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
_gid
iraunkorra
Egun 1
Erabiltzaileak eta saioak bereizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
__gads
iraunkorra
Urte 1
Iragarkiren batean klik egin duten edo ikusi duten bisitariak anonimoki identifikatzen laguntzen diote Google Ad Manager-i
Lehentasunen cookieek aukera ematen diote web orriari, orri horren jokabidea edo itxura aldatzen duen informazioa gogoratzeko; hala nola lehenetsitako hizkuntza edo zu zauden eskualdea.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
YSC
saioa
Nabigatzailearen saioaren amaiera
Cookie hau Youtubek jartzen du eta bideo txertatuen ikuspegiak arakatzeko erabiltzen da.
Web orrietako bisitarien arrastoari jarraitzeko erabiltzen dira marketin-cookieak. Erabiltzaile bakoitzari iragarki interesgarri eta erakargarriak erakustea dute xede.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
1P_JAR
iraunkorra
1 hilabete
Cookie hau datuak Google-era pasatzeko erabiltzen da.
DSID
iraunkorra
Ordu 1
Google-k ezarria, saioa Googleko kontuarekin beste gailu batean hasi baduz, zure jarduera, gailuen artean lotzeko eta bertan agertzen diren iragarkiak eta horien konbertsioa koordinatzeko.
fr
iraunkorra
3 hilabete
Cookie hau beharrezkoa da Facebook-eko “Like” botoiak funtzionatzeko.
IDE
iraunkorra
2 urte
Google DoubleClick -ek erabiltzen du, eta erabiltzaileak webgunea eta beste edozein iragarki nola erabiltzen dituen azaltzen duen informazioa gordetzen du, webgunea bisitatu aurretik. Erabiltzaileei, erabiltzaile profilaren arabera garrantzitsuak diren iragarkiak aurkezteko erabiltzen da.
mc
iraunkorra
Urte 1
Audientzia granularizatuak neurtzeko QuantCast plataformaren cookie-a. Ez dituzte datu pertsonalak gordetzen, erabiltzaile-identifikatzaileak eta haien nabigazioa baizik
NID
iraunkorra
6 hilabete
"NID" cookie-ak ID bakarra du, Google-ek zure lehentasunak gogorarazteko erabiltzen duena, eta beste informazioren bat, hala nola zure hizkuntza gogokoena, orri bakoitzean bistaratzea nahi duzun bilaketa-emaitzen kopurua (adibidez, 10 edo 20) eta Google-en Bilaketa Seguruaren iragazkia aktibatuta edo desaktibatuta egotea nahi duzun.
uid
iraunkorra
Urte 1
Webguneko bisitarien kopurua eta jarrera modu anonimoan neurtzeko erabiltzen da cookie hau. Bisita-kopurua, webgunera egindako bisiten batez-besteko iraupena, bisitatutako orrialdeak eta abar biltzen dituzte datuek, erabiltzaileek, haiei zuzendutako iragarkiei buruz dituzten lehentasunak hobeto ulertzeko.
VISITOR_INFO1_LIVE
iraunkorra
5 hilabete
Cookie hau Youtubek jartzen du. YouTubeko bideoak webgune batean txertatuen informazioa arakatzeko erabiltzen da.
_fbp
iraunkorra
Egun 1
Facebook-ek publizitate-produktu batzuk eskaintzeko erabiltzen du, esate baterako, iragarkiak egiten dituzten hirugarrenen eskaintzak.
Sailkatu gabeko cookieak, banakako cookieen hornitzaileekin batera, oraindik sailkatzeko ditugun cookieak dira.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
cref
iraunkorra
Urte 1
Hirugarren batek ezarria
d
iraunkorra
3 hilabete
Hirugarren batek ezarria
i
iraunkorra
Urte 1
Hirugarren batek ezarria
KADUSERCOOKIE
iraunkorra
3 hilabete
Cookie honek erabiltzaile bakoitzak Pubmatic-eko kideen webguneak bisitatzeko erabiltzen duen nagigatzaile edo gailu bakoitza identifikatzen du.
KTPCACOOKIE
iraunkorra
Egun 1
Cookie honek erabiltzaile bakoitzak Pubmatic-eko kideen webguneak bisitatzeko erabiltzen duen nagigatzaile edo gailu bakoitza identifikatzen du.
na_id
iraunkorra
13 hilabete
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_rn
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_sc_e
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_sr
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_srp
iraunkorra
Egun 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_tc
iraunkorra
13 hilabete
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
ouid
iraunkorra
13 hilabete
Identifikazio-kate bat ezartzen du bisitari jakin batentzat. Bisitaria bere itzuleran ezagutzeko erabiltzen da hori. Gainera, webguneak bisitariaren portaera erregistratzeko aukera ematen du, eta Addthis.com-ek eskaintzen dituen sare sozialetan partekatzeko funtzioa errazten du.