Hay historias que nos impactan y emocionan. Ésta es una de ellas: la historia de Magda Sagarzazu. Una vasca, de Hondarribia, que ha dedicado una importante parte de su vida a trabajar en la conservación de la cultura gaélica en la pequeña isla escocesa de Canna, que forma parte de las Hébridas.

Magda Sagarzazu y su aita en la isla de Canna
Magda Sagarzazu y su aita en la isla de Canna

Gracias a The Guardian (cuántas cosas interesantes descubrimos a través este diario extraordinario) hemos conocido la triste noticia de su fallecimiento. Pero sobre todo, con el precioso obituario que le ha dedicado en este periódico Ray Perman, hemos conocido la extraordinaria labor de esta vasca en la conservación del legado cultural escocés.

Hacer una búsqueda de su nombre en internet nos ofrece una larga lista de referencias que tiene dos características. La primera, la importancia dada en todas ellas a su labor. La segunda, la ausencia de referencias de informaciones generadas en nuestro país sobre su persona y su trabajo.

La Ikurriña ondea a media asta en los jardines de Canna House en honor y recuerdo de Magda Sagarzazu
La Ikurriña ondea a media asta en los jardines de Canna House en honor y recuerdo de Magda Sagarzazu

Magda Sagarzazu visitó por primera vez la isla de Canna un 29 de abril de 1962. Tenía 12 años y ella y su hermana acompañaban a su aita, el hondabirritarra Saturnino Sagarzazu, en su visita a su amigo el folklorista escocés John Lorne Campbell, al que conocía desde antes de la II Guerra Mundial, y a su esposa la fotógrafa y folclorista norteamericana Margaret Fay Shaw.

Esas visitas se fueron repitiendo cada verano y Magda acabó colaborando con este matrimonio en la custodia de su obra y de su enorme colección formada por miles de artículos individuales, incluidos diarios personales, fotografías, música transcrita, cartas y manuscritos originales, así como un archivo sonoro de canciones e historias gaélicas.

Este matrimonio, que compró su residencia, Canna House, en 1939, la cedió, junto a todo su contenido, al National Trust of Scotland (NTS) en 1981. Con los años y el aumento de su compromiso con ese trabajo, Magda Sagarzazu terminó convirtiéndose en la archivera oficial de esta colección, nombrada por el NTS.

La huella de esta vasca en aquella parte de Escocia es permanente y profunda. Perdurará en el tiempo por su entrega en la conservación de la herencia escocesa, y por la huella humana dejada entre todos los que han tratado con ella en estos casi 60 años de relación con Escocia  y su cultura.

No lo decimos por que sea vasca, ni porque nos haya impresionado la belleza de su compromiso vital. Es la evidencia extraemos de los artículos que en su memoria han sido publicados en diferentes medios.

Recogemos, además del artículo ya citado de The Guardian, el obituario que ha publicado la  web del National Trust of Scotland y que está firmada por la actual archivera de Canna House, Fiona J Mackenzie, que también es una reconocida cantante folk escocesa. En el artículo se quiere recordar «su colorida vida y la inmensa contribución que ha hecho al patrimonio y la cultura de Escocia». En este texto podemos encontrar, entre otras muchas cosas, el poema que le dedicó el celebrado poeta gaélico Angus Peter Campbell.

También recogemos el artículo que la BBC en gaélico ha dedicado a su aportación a la cultura escocesa. Así como el artículo de tributo que publica el diario The Oban Times.

La Ikurriña ondea a media asta en los jardines de Canna House, en recuerdo y homenaje a Magda Sagarzazu. Al que nosotros nos unimos.

Goian bego –  Fois dhut

 


The Guardian – 21/6/2020 – Gran Bretaña

Magda Sagarzazu obituary

My friend Magda Sagarzazu, who has died aged 70 of cancer, was a woman from the Basque region of Spain who moved to the Hebridean island of Canna and made it her mission to preserve and popularise the work of the married Gaelic scholars John Lorne Campbell and Margaret Fay Shaw.

(Sigue) (Traducción automática)

National Trust of Scotland  – 12/6/2020 – Escocia

Magda Sagarzazu: Keeper of Canna’s Flame

The name of Magda Sagarzazu will long be associated with Canna and Canna House. On the sad occasion of her passing, at the age of 70, we’re remembering her colourful life and the immense contribution she has made to Scotland’s heritage and culture.

(Sigue) (Traducción automática)

BBC – 4/6/2020 – Gran Bretaña

Luaidh ga dhèanamh air Magda Sagarzazu

‘S ann à Dùthaich nam Basgach a bha Magda ach bha dlùth-cheangal aice ri Canaigh bho bha i na nighean òg ‘s i a’ tighinn ann air saor-laithean còmhla ri a h-athair Saturnino, a bha na dheagh charaid do dh’Iain Latharna Caimbeul

(Sigue) (Traducción automática)

The Oban Times – 18/6/2020 – Escocia

Champion of Canna: Magda Sagarazazu obituary

Tributes have been paid to retired Canna House archivist Magda Sagarzazu who died aged 70. Mrs Sagarazazu  passed away on June 2 in San Sebastion with her husband and family by her side but there are plans to celebrate her life and work with a memorial back in Scotland when lockdown restrictions ease.

(Sigue) (Traducción automática)

West Highland Free Press – 8/6/2020 -Escocia

Obituary: Magdalena Sagarzazu of Canna and the Basque Country, the Keeper of the Flame

“My idea of an island as a child was a piece of land with palm trees! But I arrived to a beautiful real island. Canna House, the garden, the cats, the Steinway grand piano, books in every room on all topics- it had a great charm for me immediately”.

(Sigue) (Traducción automática)

 


Magda Sagarzazu y John Lorne Campbell en la isla de Canna
Magda Sagarzazu y John Lorne Campbell en la isla de Canna

 

Last Updated on Jun 28, 2020 by About Basque Country


Lagun iezaguzu aboutbasquecountry.eus mantentzen!
Help us keep aboutbasquecountry.eus running!
Ayúdanos a mantener aboutbasquecountry.eus

DEJA UNA RESPUESTA

Por favor ingrese su comentario!
Por favor ingrese su nombre aquí

Este sitio usa Akismet para reducir el spam. Aprende cómo se procesan los datos de tus comentarios.