Blogaren jarraitzaile eta mundu filatelikoaren zale sutsu batek, batez ere euskaldunekin edo euskaldunekin zerikusia duten gaiei buruzko zigiluei dagokienez (tira, gu bezala albisteetan, baina bera zigiluetan), Picassoren koadroa zigilu batzuekin erlazionatzen duen istorio interesgarria kontatu digu. Txunditu gaituela adierazi nahi dugu, eta istorio hauetako istorio gehiago espero ditugula: «Zigiluak eta euskaldunak».
Guarkoa koadroa erreproduzitzen duten hiru zigiluri buruzkoa da, edo hori pentsa genezake. Bi txekoslovakiarrak dira, eta bat Espainiako Gobernuak eman zuen koadroa Madrilera iristean, «ustekabea» du.
1966ko txekoslovakiar zigilua
Txekoslovakiak, 1966an, «Gernika» koadroa erreproduzitzen zuen zigilua atera zuen.
Jaulkipen hori ez zen eztabaida politikotik salbuetsita egon, Espainiako Nazioarteko Brigaden 30. urteurrenean eman baitzen. Francoren gobernuari ez zitzaion gustatu eta zigilu horrekin Espainiara iristen ziren gutunak helmugara itzultzea erabaki zuen.
1981eko Espainiako Erresumaren zigilua, «beste Gernika» batekin
Picassoren margolana Madrilera iritsi zenean, Gobernuak, orduan UCDkoak, ekitaldi horri buruzko oroitzapenezko zigilua ematea erabaki zuen, garai hartarako balio izendatu handikoa, 200 pezeta.
Guztia perfektua izan zen, harik eta norbait zigilu horrek ez zuela jatorrizko “Gernika”-a erreproduzitzen konturatu zen arte, baizik eta desberdintasun txiki ugari zituen kopia bat. Kritika asko egon ziren, baina zigilua ez zen kendu, eta ez zen koadroaren benetako irudiarekin zabaldu.
Garrantzitsua da, Diruaren eta Zerga Zigiluaren Fabrika Nazionalak (FNMTk) emandako zigilua Arte Ederren Zuzendaritza Nagusiak emandako diapositiba baten oinarri dela azpimarratzea.
«Loa kentzeko istorio» honetaz gehiago jakiteko, eta jatorrizko koadroaren eta zigilu hori egiteko erabiltzen den «fake» irudiaren artean dauden desberdintasunak ezagutzeko, eta koadro hori hartzen duen museoko dendan saltzen diren erreprodukzioak egiteko erabiltzen jarraitu dena, blog hau kontsultatu daiteke, guztia xehetasun guztiekin kontatzen baitu.
1981eko txekoslovakiar zigilua
Checoslovaquiak beste zigilu bat atera zuen urte hartan bertan, eta «Guernica» koadroarekin arrazoi beragatik: Espainiako Nazioarteko Brigaden urteurrenagatik, baina, oraingoan, iritsi zireneko 45. urteurrena zela eta. Oraingoan behintzat, zigilu hori zuten gutunak helmugara iritsi ahal izan ziren.
«Guernica» kuadroaren historiaren zerbait
1981eko irailean iritsi zen Madrilera gerraren basakeriaren aurkako sinbolorik unibertsalena bihurtu den koadroa: Pablo Picassoren Guernica. Koadro hau Gernikako bonbardaketak eragin zuen inpaktuaren arabera margotu zen.
Euskaldunen hiri sakratua, gure Askatasunen sinbolo bizia hartzen duena, Gernikako Arbola, 1937ko apirilaren 26an suntsitu zuten matxinatuek. Gertatutakoaren egia kontatu zuten nazioarteko kazetariei esker, munduak, zer gertatu zen eta nazien, faxisten eta frankisten funts morala zein zen jakin zuen, Gernikan eta beste euskal hiri batzuetan entseiatzen ari baitziren, eta hori urte batzuk geroago II. Mundu Gerran praktikan jartzea pentsatu zuten.
Koadro hori Espainiako Errepublikaren Pabiloian erakutsi zen lehen aldiz, 1937ko Parisko Nazioarteko Erakusketan. Espainiako pabiloia uztailaren 12an inauguratu zen, eta «Guernica»ren obra nagusia, eta hasiera-hasieratik jaso zituen kritikaren gorespenak, eta gerraren krudelkeriaren aurkako artearen salaketarik ezagunena bihurtzeko bere bideari ekin zion.
44 urte igaro behar izan ziren koadro hori Espainiako Erresuman lehen aldiz sartzeko. Hala ere, ez Espainiako Errepublikan, 40 urteko diktaduraren ondoren monarkia bat ezarri zuten matxinatu batzuek kendu baitzuten, eta monarkia horretatik monarka ere aukeratu zuten.
Lau hamarkada luze horietan, koadroa hiru kontinentetan zehar ibili zen, Parisen aurkeztu ondoren:
-
-
- 1938 Iparraldeko herrialdeetako hiriburuak bisitatu zituen erakusketa ibiltari batean.
- 1928-1939 Britainia Handira joan zen, eta hainbat hiritan erakutsi zuen, Espainiako Errefuxiatuei Laguntzeko Batzorderako dirua biltzeko asmoz.
- 1939-1953 New Yorkeko MOMA hirian egon zen, AEBetako hirietara irtenda.
- 1953 Koadroa Europara itzuli zen, Picassori buruzko erakusketa batean parte hartzeko.
- 1953 Hego Amerikara joan zen Biurtekoan erakusteko.
- 1955 Europara itzultzen da, Alemanian, Herbehereetan, Belgikan eta Danimarkan egin zen atzera begirako Picasso obre batean parte hartzeko.
- 1957-1981, ez zen MOMAtik mugitu.
-
Eta azkenean, 1981ean Madrilera bidaiatu zuen, Gernikako hiribildua suntsitu zutenek sortutako erreinu baten hiriburuan geratzeko. Erresumak, bere basakeriarekin, bizia eman zion koadro horri.
«Guernica» eta euskaldunak
Koadro hori Gernikan egotea gizartearen eta euskal erakundeen aldarrikapen historikoa izan da. Ziur gauden zerbait, inoiz ez dugu ikusiko.
Euskaldunok hurbilago egon garen unea 1937ko Parisko Erakusketan izan zela esan dezakegu, Espainiako Errepublikako pabiloi hartan, Eusko Jaurlaritzak antolatutako Euzkadi erakusketa-eremuarekin batera.
Espainiako Erresumako gobernuak inoiz ez du izan asmorik, ezta interes handirik ere, koadro hori inspirazioa eta izena hartu zueneko martiri-hirira eramateko.
Bada Gernikako bonbardaketaren koadroa deslotu nahi duen mugimendu bat ere. Foru Herria suntsitu aurretik, autoreak koadroa «pentsatua» zuela baieztatzen du honek. Harritzeko moduko ezer ez, argumentu-lerro erreboltista bat baitago, bonbardaketa honi protagonismoa kendu nahi diona. Agirreren hordak erre zituztela esan zuenaren hasi, eta azken bertsioetan bonbardaketa «kontu txikia» izan zela, baja gutxirekin, eta euskaldun batzuk gehiegi puzten dugula.
Last Updated on Ira 30, 2021 by About Basque Country
