Duela bost urte, Larriko Pointeko guduaren 75. urteurrenean, Gernikako Batailoiko kideen gesta gogoratzeko artikulu bat idatzi genuen. Gaur, 2020an, 1945eko apirilaren 15etik 17ra bitartean izan zen batailaren lehen egunean, gure omenaldia, oroitzapena eta esker ona eskainiko diegu berriro.
Matxinada frankistak ekarritako gerratik, jazarpenetik eta nazismoaren aurkako borrokatik bizirik atera ziren euskaldun talde hark Ikurriña batailako bandera izanik parte hartu zuen.
Nazien aurka borrokatu ziren; haien porrota lortzeko borrokatu zuten; Frantzia Askeagatik borrokatu zuten; baina, batez ere, Euzkadiren alde borrokatu zuten, gure Aberriaren Askatasunaren alde. Parte hartzen zuten borroka hori, Europako faxismoaren aurkako borroka hori ez zela Pirinioetan geldituko sinetsita borrokatu ziren. Ziur zeuden aurrera egingo zuela Europako beste erregimen faxista handiarekin amaitzeko: Franco matxinatua buru zuen erregimenarekin.
Izan ere, beren herrialdearen alde borrokatzen ziren batez ere. Martínez kapitain sozialistak batailaren aurreko ekitaldian esan bezala:
““Gudariak, gure lurretik urrun gaude, faxismoaren aurka Euzkadigatik borrokan. Gora Euzkadi Askatuta”
Horregatik guztiagatik, 1945eko apirilaren 16an inork ez zuen imajinatuko Francoren erregimen kriminalak beste 30 urtez jarrai zezakeenik, edo honek, gudari horiek ukondoarekin borrokatuko zituzten gobernuen babesa izango zuenik.
Are gutxiago sinetsiko zioten Jean Claude Larrond historialariak azaltzen duena gertatu ondoren. Izan ere, De Gaulle jeneralak Gernikako Batailoiaren aurrean egiten zituen keinu eta hitzek, Franco, Hitler eta Mussoloniren atzetik eroriko zelako itxaropenari atea irekitzen zioten.
1945eko apirilaren 22an, igandea, Gaulleko jenerala Grayango aireportuan lurreratu zen, Mendebaldeko Frantziar Indarren komandantea lagun zuela, Larminateko jenerala; Millereteko koronelaren aginte-postura joan zen, eta tropak errepasatu zituen; euskal banderaren aurrean gelditu zen, eta luzaroan agurtu zituen; handik gutxira, Kepa jaunari adierazi zion: «Komandante, Frantziak ez du inoiz ahaztuko gure lurraldeen askatasunagatik euskaldunek egindako sakrifizioa». Hamabi gerra-gurutzek saritu zituzten euskal gudariak.
Ez zen horrelakorik gertatu. Franco ohean hil zen, eta dozenaka mila euskaldun demokrata eta antitotalitario erbestean.
Baina haien garaipena eta pertsona horien guztien borroka ez dira alferrikakoak izango, gure oroimenean dauden bitartean, eta gogoratu eta ohoratzen ditugun bitartean.
Hauen memoria bizirik jarrai dezan egiten dugun ekarpena da hau.
Agur eta Ohore
2015. urtean, artikulu zabal bat idatzi genuen, eta bertan, Europan, faxismoaren aurkako borrokan euskaldun askok hartutako konpromisoa ulertzeko erreferentzia eta artikulu interesgarriak jaso genituen.
1945 – 2015. Totalitarismoaren aurka: ¡Gora Euzkadi Askatuta!
Goiburuko argazkia: De Gaulle jeneralak ikurriña agurtzen du militarki, 1945eko apirileko Larria Pointeko guduaren ondoren
Last Updated on Abe 21, 2020 by About Basque Country
