Euskal Diasporaren Egunari buruzko gure entregak argitaratzeko zain egon gara, 2021eko edizio honetako artikuluak, Eusko Jaurlaritzak, lehendakaria buru duela, munduko euskal komunitateari omenaldia egiten dion ekitaldiarekin ixteagatik. Logikoena iruditzen zitzaigun, nahiz eta egun batzuk itxaron behar izan ekitaldi hau gure blogean jasotzeko.
Aurten hiru emanaldi prestatu ditugu mundu osoko euskaldunei omenaldia eta oroitzapena egiteko. Hiru emanaldi prestatu ditugu Limako Arantzazu Euzko Etxearekin Lima Basque Center batera, eta maila handiko kolaborazioak izan ditugu.
-
-
- Euskal komunitateari Jesús María Aristínen agurra , Iurimaguasko Bikariato Apostolikoko gotzaina, sortu zenetik duela ehun urte Euskal Pasionistei agindu zitzaiena;
- Jean Claude Larronde eta Luis de Guezala historialariek Arana ta Goiri tar Sabinen pentsamendu anti-kolonialista azaltzen duten bideoa.
- eta Loiolako San Inazio ikastetxean Mexikoren independentziaren aldeko borroka nola bizi izan zen azaltzeko bi bideoak. Ana Rita Valero de García Lascuráin doktoreak, Loiolako San Inazio Eskolako Artxibo Historikoko zuzendariak, eta Lizzeth Yolsan Armenta doktoreak,
- Colegio de San Ignacio de Loyola-Vizcaínas Museoaren zuzendariak, bidali dizkigute.
-
Pertsona horiek guztiak aipatzeko aukera hartzen dugu, berriz ere, haien laguntza eta ahalegina eskertzeko.
Gure partea bete ondoren, Diasporaren Eguneko ekitaldi ofizialarekin artikulu-sorta hau ixteko garaia da.
Bi bideo sartuko ditugu. Bata diasporari buruzkoa da, eta bestea Lehendakariak, Kanpo Harremanetarako idazkari nagusiak eta Kanpoko Euskal Komunitaterako zuzendariak parte hartzen duten ekitaldiari buruzkoa.
Euskal Diasporaren Eguna 2021 bideoa
Ekitaldi instituzionala, Euskal Diasporaren Eguna 2021
Lehendakariaren hitzaldiaren testua hemen
Erakusketa, Basques In California
Basques In Californiako erakusketaren logoa
Basques in California erakusketa irailaren 8an inauguratu zen Gasteizen (Euskal Diasporaren Eguna), eta azalpen-panelak eta beira-arasak ditu, Boiseko (Idaho) Euskal Museoko objektuekin. Sancho el Sabio Fundazioaren funts aberatsekin osatzen da, euskal kulturaren zentro dokumental handienarekin. Hala, jatorrizko erakusketari zazpi panel gehitu zaizkio, bakoitza bere beira-arasarekin, eta horiek Arabak Kalifornian duen presentzia sakontzen dute. XVIII. mendetik gaur egun arteko ibilbidea eginez, beira-arasa hauek gaiari buruzko bibliografia orokorra biltzen dute, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez.
Baina baita berariazkoena ere, hala nola Goi Kaliforniako bi arabar garrantzitsuenen biografiak edo idatziak, Fermín Lasuén eta Diego de Borica. Horri, garai hartako jatorrizko agiriak gehitu behar zaizkio, hala nola Karlos IV.a erregearen Errege Zedula bat, Borica gobernadore politiko eta militar izendatzen duena. Arabarrek Goi Kaliforniako misio frantziskotarretan duten garrantzia dela eta, eremu horretan duten presentziari buruzko bibliografia espezifikoa erantsi da. Misioak ezarri zituzten Estatu Batuetako eremu horretan, eta gaur egungo hiri handien ernamuina izan ziren, hala nola Santa Barbara, San Jose edo Santa Cruz, paneletako batean dagoen mapa batean ikus daitekeen bezala.
Era berean, Arabako frantziskotarrek Estatu Batuetako eskualde horretan mahatsondoa sartzen lagundu zuten; gaur egun, nazioarteko ardo garrantzitsuenetako bat ekoizten du. Hori dela eta, Arabako Errioxako eta Kaliforniako ardoari buruzko azterlan bibliografikoak sartu dira. Arabar hauek oroimen kolektiboan iraun dute orain arte ozeanoaren bi aldeetan. Hori dela eta, Gasteizen kalea izateaz gain, omenaldiak egin zitzaizkien bai Araban bai Estatu Batuetan, eta horien irudiak eta dokumentuak ikus daitezke.
Estatu Batuetan ere, Arabako pertsonaiak edo haiei lotutako gertaerak gogoratzen dituzte hainbat kaleetan erakusten diren argazkietan ikus daitekeen bezala. Baina arabarrak ez ziren Kalifornian bakarrik egon. Beira-arasetako batek —bere panelarekin— Jesús Galíndezen historia eta haren desagertze misteriotsua biltzen ditu. Hala, pertsonaia horren jatorrizko lanak, hari buruz egin diren ikerketak eta bere irudia askatasunaren sinbolo gisa goraipatzen duten prentsa-artikuluak erakusten dira. Iturri hori, prentsa, sakon aztertu da.
Paneletako batek, Estatu Batuetan euskara hutsean argitaratzen diren bi egunkarietan (Escualdun Gazeta eta Californiako Eskual Herria) agertu diren artikulu ugari erakusten ditu. Hauetan, Kalifornian arabarren presentzia agertzen da. Azkenik, Arabak XXI. mendeko Kaliforniari egin dion ekarpena azaltzen da, Silicon Valleyko zentro teknologiko handian beren proiektuak aurkeztu dituzten ikertzaileetatik, eta, era batera edo bestera, Estatu honetako hainbat unibertsitate entzutetsuekin zerikusia izan duten zinema-zuzendari eta irakasleetaraino.
Last Updated on Urr 6, 2021 by About Basque Country