Elkano 500 Fundazioak berri interesgarri bat jaso du bere webguneko blogean: Guinness Errekorren liburuaren azken edizioak Juan Sebastián Elkanori (Elkano) eta Lurra inguratzeko balentria egin zuten tripulazioko beste bost kideri «euskal nazionalitatea» esleitu die.
Lehen zirkumnabigatzaileen zerrenda eta Guinness Errekorren 2021 liburuko nazionalitatea
Errekor erregistro honen ingelesezko webguneak, orain, esplizituki jasotzen ditu Getariako marinelaren euskal jatorria –eta Elkano abizenaren euskal grafia ezagutzen du–, baita Juan de Acurio kontramaisua, Juan de Arratia marinela, Juan de Zubileta jantzia, Pedro de Tolosa despentsari izatera heldu zen grumetea edo txo, Pedro de Chindarza.
Elkano 500 Fundazioa euskal itsasgizon honen irudiaren errebindikazio interesgarri bat egiten ari da; besteak beste, Elkanoren irudiaren gainean metatuz joan diren faltsukeria kopuru harrigarria desmuntatzeko artikuluak.
Euskal nazionalitatea itsasgizon horiei esleitzearen gaia ez da «gai txikia», ezta ikuspegi politiko batek sortutako eszentrikotasuna ere. Hori izan da (eta hori ulertzeko, artikulu horiek irakurtzea gomendatzen dugu berriro, sarrera honen amaieran jasotzen ditugunak) euskal itsasgizon hau duintasunik eza ukitzen zuen figura bihurtzeko ahalegina, edo XIX. mendean sortutako nazio espainiarreko heroi bat, errealitate iraunkor edo, gutxienez, aurredaturiko errealitate bihurtzeko kontakizuna sortu nahi zuena.
RAEren hiztegiak argi azaltzen du nazio bat zer den eta, beraz, pertsona bati nazionalitate bat esleitzea zer den:
Nación
Del lat. natio, -ōnis ‘lugar de nacimiento’, ‘pueblo, tribu’.
1. f. Conjunto de los habitantes de un país regido por el mismo Gobierno. 2. f. Territorio de una nación. 3. f. Conjunto de personas de un mismo origen y que generalmente hablan un mismo idioma y tienen una tradición común.
Egungo errealitate politikoa iraganera proiektatzeko ideia horrek ez du zentzurik. XVI. mendearen hasieran ez zegoen Espainiako naziorik, ez behintzat egungo ikuskera politikoan. Euskaldunak, ez alde batekoak, ez Pirinioetakoak, ez ziren «espainiarrak» zentzu politikoan. Euskaldunak ziren eta horrelakotzat ezagutzen ziren. Are gehiago, Amerikako Gaztelako Erregearen kolonietara migratzen hasitakoak, han jaio baitzen, eta indar handiz, komunitate nazional bereko kide izatearen sentimendua. XVII. mendearen hasieratik ikusten da hori guztia, Arantzazuko izenarekin euskaldunek Amerika osoan zehar elkar laguntzeko sortzen dituzten ermandade eta kofradien sarearen bidez.
Errepikatzeaz nekatzen ez garenez, euskaldunek protagonismoa izan duten historiaren zatiak «bahitua» izan dira beti «historia espainiarra» edo «historia frantsesa» etiketen pean. Jakina, historia negatibotzat aurkezten zaigunean, orduan ez dago euskaldun gisa definitzeko arazorik.
Hori bai, irlandarrak prestatu daitezela, espainolitate elcaniarraren irain horrengatik kritika-ekaitz bat datorkie eta.
Zalantzarik gabe, lan handia egin du Elkano 500 Fundazioak. Orain, informazio hori Guinness Errekorren Liburuaren web bertsioan erabat eguneratzea besterik ez da falta.
Fundación Elkano 500 – 2020/10/13 – Euskadi
Guinness World Records taldeak munduari egindako lehen itzulian Euskadik egindako ekarpena aitortu du, eta lehen zirkumnabigatzaileen zerrenda zabaldu du
Elkanok Lurraren Inguratzeari buruzko informazioa 2021. urteko Guinness Errekor liburuan (klik egin handitzeko)
Guinness World Records ha actualizado la información referente a la primera cincunnavegación a la Tierra reconociendo el origen vasco del capitán Juan Sebastián Elkano y otros cinco marinos que dieron la primera vuelta al mundo. Asimismo, ha incorporado a la relación de los primeros circunnavegantes a los doce hombres que quedaron presos en Cabo Verde, ampliando de dieciocho a treinta y uno el número de marinos que completaron la primera vuelta al mundo. Esta actualización de contenidos, recogida en la web de la organización y la edición impresa de 2021, ha sido posible gracias a la colaboración de la Fundación Elkano.
Elkano, breve relación de la evolución y las motivaciones de una catástrofe historiográfica
EL REGRESO. Reacciones que provocó su llegada y su figura: los cronistas; las autoridades; la población. Intereses políticos, conflictos sociales e ideológicos. (1/5)
Cookie propioak eta hirugarrenenak erabiltzen ditugu, gure webgunean erabiltzaileari ahalik eta esperientziarik onena ematen diogula bermatzeko. Cookieei buruzko informazio gehiago.
Webgune honek cookieak erabiltzen ditu, erabiltzaileari ahalik eta esperientziarik onena eskaini ahal izateko. Cookieen bitartez lortutako informazioa zure nabigatzailean gordetzen da, eta askotariko funtzioak betetzen ditu, hala nola gure webgunean berriro sartzen zarenean zu ezagutzea, edo gure taldeari webguneko zer atal iruditzen zaizkizun interesgarrienak eta erabilgarrienak ulertzen laguntzea.
Beharrezko cookieek oinarrizko funtzioak aktibatzen dituzte, nabigatzeko, esaterako, edo web orrietako eremu seguruetan sartzeko. Web orriak ezin du ondo funtzionatu cookie horiek erabili gabe.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
cookielawinfo-checkbox-necessary
iraunkorra
Urte 1
Cookie hau GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du. Cookie-ak erabiltzailearen baimena "Beharrezkoa" kategorian gordetzeko erabiltzen dira.
cookielawinfo-checkbox-non-necessary
iraunkorra
Urte 1
Cookie hau GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du. Cookie-ak erabiltzailearen baimena "Ez da beharrezkoa" kategorian gordetzeko erabiltzen dira.
PHPSESSID
saioa
Nabigatzailearen saioaren amaiera
Cookie hau PHPren jatorrizkoa da eta webguneari egoeraren datu serializatuak gordetzeko aukera ematen dio. Webgune honetan erabiltzaile-saioak ezartzeko erabiltzen da, aldi baterako cookie baten bidez egoera-datuak pasatuz. Cookie horri saio-cookie ere esaten zaio. PHPSESSID cookie-ak ez du iraungitze-eperik ezarrita, webgunea ixten denean desagertu egiten baita.
viewed_cookie_policy
iraunkorra
Urte 1
GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du cookie-a, eta erabiltzaileak cookie-ak erabiltzea onartu duen ala ez gordetzeko erabiltzen da. Ez du datu pertsonalik gordetzen.
__cfduid
iraunkorra
Hilabete 1
CloudFlare zerbitzuak ezarri du konfiantzazko web-trafikoa identifikatzeko.
Bisitariek web orriekin zer-nolako elkarreragina duten ulertzen laguntzen diete orrien jabeei cookie estatistikoek, modu anonimoan informazioa bilduz eta emanez.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
GPS
iraunkorra
30 minutu
Cookie hau Youtubek jartzen du, eta identifikazio bakarra erregistratzen du, erabiltzaileak beren kokapen geografikoaren arabera arakatzeko.
_ga
iraunkorra
2 urte
Erabiltzaileak eta saioak bereizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
_gat_gtag_UA_18912877_1
iraunkorra
Minutu 1
Erabiltzaileak bereizteko eta eskaeren portzentaia murrizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
_gid
iraunkorra
Egun 1
Erabiltzaileak eta saioak bereizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
__gads
iraunkorra
Urte 1
Iragarkiren batean klik egin duten edo ikusi duten bisitariak anonimoki identifikatzen laguntzen diote Google Ad Manager-i
Lehentasunen cookieek aukera ematen diote web orriari, orri horren jokabidea edo itxura aldatzen duen informazioa gogoratzeko; hala nola lehenetsitako hizkuntza edo zu zauden eskualdea.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
YSC
saioa
Nabigatzailearen saioaren amaiera
Cookie hau Youtubek jartzen du eta bideo txertatuen ikuspegiak arakatzeko erabiltzen da.
Web orrietako bisitarien arrastoari jarraitzeko erabiltzen dira marketin-cookieak. Erabiltzaile bakoitzari iragarki interesgarri eta erakargarriak erakustea dute xede.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
1P_JAR
iraunkorra
1 hilabete
Cookie hau datuak Google-era pasatzeko erabiltzen da.
DSID
iraunkorra
Ordu 1
Google-k ezarria, saioa Googleko kontuarekin beste gailu batean hasi baduz, zure jarduera, gailuen artean lotzeko eta bertan agertzen diren iragarkiak eta horien konbertsioa koordinatzeko.
fr
iraunkorra
3 hilabete
Cookie hau beharrezkoa da Facebook-eko “Like” botoiak funtzionatzeko.
IDE
iraunkorra
2 urte
Google DoubleClick -ek erabiltzen du, eta erabiltzaileak webgunea eta beste edozein iragarki nola erabiltzen dituen azaltzen duen informazioa gordetzen du, webgunea bisitatu aurretik. Erabiltzaileei, erabiltzaile profilaren arabera garrantzitsuak diren iragarkiak aurkezteko erabiltzen da.
mc
iraunkorra
Urte 1
Audientzia granularizatuak neurtzeko QuantCast plataformaren cookie-a. Ez dituzte datu pertsonalak gordetzen, erabiltzaile-identifikatzaileak eta haien nabigazioa baizik
NID
iraunkorra
6 hilabete
"NID" cookie-ak ID bakarra du, Google-ek zure lehentasunak gogorarazteko erabiltzen duena, eta beste informazioren bat, hala nola zure hizkuntza gogokoena, orri bakoitzean bistaratzea nahi duzun bilaketa-emaitzen kopurua (adibidez, 10 edo 20) eta Google-en Bilaketa Seguruaren iragazkia aktibatuta edo desaktibatuta egotea nahi duzun.
uid
iraunkorra
Urte 1
Webguneko bisitarien kopurua eta jarrera modu anonimoan neurtzeko erabiltzen da cookie hau. Bisita-kopurua, webgunera egindako bisiten batez-besteko iraupena, bisitatutako orrialdeak eta abar biltzen dituzte datuek, erabiltzaileek, haiei zuzendutako iragarkiei buruz dituzten lehentasunak hobeto ulertzeko.
VISITOR_INFO1_LIVE
iraunkorra
5 hilabete
Cookie hau Youtubek jartzen du. YouTubeko bideoak webgune batean txertatuen informazioa arakatzeko erabiltzen da.
_fbp
iraunkorra
Egun 1
Facebook-ek publizitate-produktu batzuk eskaintzeko erabiltzen du, esate baterako, iragarkiak egiten dituzten hirugarrenen eskaintzak.
Sailkatu gabeko cookieak, banakako cookieen hornitzaileekin batera, oraindik sailkatzeko ditugun cookieak dira.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
cref
iraunkorra
Urte 1
Hirugarren batek ezarria
d
iraunkorra
3 hilabete
Hirugarren batek ezarria
i
iraunkorra
Urte 1
Hirugarren batek ezarria
KADUSERCOOKIE
iraunkorra
3 hilabete
Cookie honek erabiltzaile bakoitzak Pubmatic-eko kideen webguneak bisitatzeko erabiltzen duen nagigatzaile edo gailu bakoitza identifikatzen du.
KTPCACOOKIE
iraunkorra
Egun 1
Cookie honek erabiltzaile bakoitzak Pubmatic-eko kideen webguneak bisitatzeko erabiltzen duen nagigatzaile edo gailu bakoitza identifikatzen du.
na_id
iraunkorra
13 hilabete
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_rn
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_sc_e
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_sr
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_srp
iraunkorra
Egun 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_tc
iraunkorra
13 hilabete
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
ouid
iraunkorra
13 hilabete
Identifikazio-kate bat ezartzen du bisitari jakin batentzat. Bisitaria bere itzuleran ezagutzeko erabiltzen da hori. Gainera, webguneak bisitariaren portaera erregistratzeko aukera ematen du, eta Addthis.com-ek eskaintzen dituen sare sozialetan partekatzeko funtzioa errazten du.