Ignacio López-Goñi nafarra da, Biologian doktorea Nafarroako Unibertsitatetik, mikrobiologoa eta zientzia-dibulgatzailea. Word Economic Forumeko webguneak bere artikulu bat argitaratu berri du, COVID-19 birusarekin zer gertatzen ari den ulertzeko zenbait datu ematen dituena.
Eta horretarako hasieratik hasten da. Pertsona gehienentzat, hitz batzuek oso esanahi ezberdina dute, errealitatetik urrun. Pandemia hitza entzuten badugu, izkina bakoitzean mehatxatzen gaituen eta heriotza-tasa handia sortzen duen gauza izugarria imajinatuko dugu. Bada, EZ DA HORRELA. Gai horretan adituak direnek, termino hori erabiltzen dutenean, ez da gaixotasunaren hilgarritasunaz ari, transmitigarritasunaz eta hedadura geografikoaz baizik.
Egun hauetan, Zugarramurdiko sorginak (Alex de la Iglesia, 2013) filmeko protagonistetako batek etengabe errepikatzen duen esaldia gogoratzen ari gara. Filma osoa «hori ez da horrela egiten» esanez pasatzen da, lapurreta- eta ihes-lagunen edozein erabakiren aurrean. Filmaren amaieran, horietako bat engainatu eta «nola egiten den» galdetzen dio. Kritikari lotsagabea segundo batzuetan pentsatzen geratzen da erantzuna eman baino lehen, «ez dakit nola egiten den, baina horrela ez».
Komunikabideak, iritzi-emaileak eta era guztietako «koinatuak» osasun-agintarien erabakiak kritikatzen ari dira; erabakiak hartzeko orduan aurreikuspen eskasa salatzen ari dira; marjina txikiz iragarritako neurriez kexatzen dira, eta, aldi berean, beste batzuetaz, aurrerapauso handiegiz hartzen direla diotelako kexatzen dira… Azken finean, ez dakitenaz hitz egiten dute eta esaten duten guztiaren ondorioa jasoko ez duten erosotasunetik hitz egiten dute.
Era berean, badirudi zenbait komunikabidek igortzen dituzten mezuen presioagatik hartzen diren erabaki ofizialak ez direla jendeari informazioa emateko, entzule gehiago izateko baizik. Izan ere, badirudi komunikabideak horixka-lasterketa batean sartu direla, eta ez die axola herritarrei informazioa ematea, baizik eta eurek elikatutako irudimenezko kaosa deskribatzea, edo albistegi baten erdia banan-banan kasu berriak aipatzea.
Eta norbaitek oreka eta sen onetik hitz egiten badu, «bizi dugun egoera beldurgarria» ezkutatzen saiatu izana leporatzen zaio.
Inork ezin du esan gizakiei eragiten dien birus berri hau «arazo txikia» denik. Baina adituei entzun behar zaie, lasai egon, eta «konspirazio-teorien» infekzioaren aurka txertatu.
Ignacio López-Goñik zenbait datu garrantzitsu aurkezten dizkigu gertatzen ari dena ulertzeko; seriotasunez har dezagun; eta, batez ere, ez gaitezen «bururik gabeko oilasko» bat bezala korrika. Beldurra eta histeria kolektiboa, sua edo epidemiak baino arriskutsuagoak izan daitezke.
Bide batez, bere bloga gomendatzen dizuegu gai honen eta antzeko beste batzuen berri izateko.
Word Economic Forum – 2020/3/8 – AEB
Coronavirus: how to keep things in perspective
Regardless of whether we classify the new coronavirus as a pandemic, it is a serious issue. In less than two months, it has spread over several continents. Pandemic means sustained and continuous transmission of the disease, simultaneously in more than three different geographical regions. Pandemic does not refer to the lethality of a virus but to its transmissibility and geographical extension.
(Jarraitu) (Itzulpen automatikoa)
Last Updated on Abe 21, 2020 by About Basque Country