XIX. mendearen erdialdera, Arabatik Eguzkiari argazkiak ateratzen ari diren astronomoen historia hau kasualitatez aurkitu dugu Google Arts & Culture-n, ia datu eta ezagutza iturri amaigabea.
Dena hasi da Michel le Basque pirataren erreferentzia bati buruzko datu gehiago bilatzen ari ginela. Duela urte batzuk antzeko erreferentzia grafikoa aurkitu genuen New Yorkeko Metropolitan Museum of Arts-en webgunean.
Baina, grabatu batean, Warren de la Rue buru duen zientzialari-talde bat ikusi dugu. Arabako Rivabellosa udalerritik eguzki-eklipse osoa prestatu dute argazkietarako behar den ekipamendu teknikoa prestatzeko.
Kimikari honek Araban duen presentziaren historia ikertzen hasi gara. Paper sortzailea eta astronomo britainiarra da, eta argazkilaritza astronomikoan egindako lan aitzindariengatik da ezaguna. Interes handiko bi dokumentu aurkitu ditugu, arabatik zer egin zuen eta zer eragin izan zuen ulertzeko.
1860ko eguzki-eklipse osoaren argazkia, Warren de la Rue enpresak Rivabellosatik egina
Lehena, Alejando Polanco Masaren artikulu bat da, bere Tecnología Obsoleta blogean. Ricardo Becerro de Bengoak dioenez, bi gauza berezi gertatu ziren Arabako herri horretan. Lehenengoa Arabako Batzar Nagusiek 1463ko urriaren 11n egindako bilera izan zen, eta bertan Ordenantzen koaderno ospetsua eztabaidatu eta onartu zen. Bigarrena, Warren de la Rue-ren bisita, eklipseetan Eguzkiaren inguruan ikusten diren protuberantziak edo sugarrak aztertzeko, eta ilusio optikoa ziren edo Ilargikoak edo Eguzkikoak ziren zehazteko, eguzki-eklipse osoa behatzeko,
Alejandro Polanco Masak, mundu osoko zientzialariek parte hartu zuten hitzordu zientifiko hartako behatzaileen artean, zortzi urteko haur bat zegoela kontatzen digu ere, ustekabean Nafarroan jaioa (Petilla de Aragon) eta Aragoitar gurasoduna: Santiago Ramón y Cajal. Urte batzuk geroago bere bizipenak kontatzen zituena.
Aurkitu dugun beste dokumentua, astronomoaren argitalpena da, behaketa horren xehetasun guztiak eta ondorioak biltzen dituena.
Bi erreferentziak uzten dizkizuegu.
Tecnología Obsoleta – 2008/3/12 – Espainia
Warren de la Rue, Cajal y el eclipse de 1860
Comentaba Ricardo Becerro de Bengoa, en su obra El Libro de Álava, de 1877, la siguiente cuestión sobre Rivabellosa o, como él refiere, Ribabellosa, pueblecito alavés cercano a Miranda de Ebro:
 eguzki-eklipse osoari ateratako argazkiak funtsezkoak izan ziren astronomiaren historian.){kind=link}