Xiberoara egindako bisitaren azken egunean, Barkoxen (Barcus) Suletina Maskaradarekin ospakizunarekin bat egiteko sortea izan dugu. Zoritxarrez, goizean egiten diren ekintzetara joateko aukera baino ez genuen izan, baina hala ere honi buruzko bideoa prestatu dugu.
Atal honetan arau den bezala, ez genuen turismo gidarik egin nahi, ezta Maskaradei buruzko trataturik. Gure sentsazio pertsonala eta gai honi buruzko informazioa aurki dezakezuen leku garrantzitsuak eskeini nahi dizkizuegu.
Barkoxe. Suletina maskaradaren sarrera.
Lehendabizi gure atentzioa erakarri zuen gauza Barkoxen, herri txiki eta zoragarri honetako plazaren irudi koloretsua izan zen. Partaideek eta ikusleek, maskaradaren hasiera itxaroten zuten bitartean elkarrizketa animatuak mantentzen zituzten korroak sortuz.
Guzti hori udaletxearen pean, zeinen aurrealdean hiru bandera zeuden. Bakoitza egon behar den lekuan. Egia esan ez genuen irribarre baino egin izan, Espainiao Erreinuko Gobernuko delegatu baten bati, Ikurriñak hiru masta horien artean ohorezkoa okupatzen zuela ikusirik ondoez bat eman ahal ziola imajinatuz.
Xiberoa, euskal lurraldeko herri txikiena eta hiritar gutxien dituen herria da. Hori dela eta, mota honetako lekuetan gertatzen den bezala, tradizio hauen mantentzeak, komunitate osoaren esfortsua eskatzen du, bereziki gazteena. Euskal kultura tradizionalaren manifestazio hau hobeto ezagutzeko gomendatzen dizuegun textuak azaltzen duen bezala,
Barkoxe (Xiberoa). la plaza con el edificio del ayuntamiento al fondo
“Urtero, herriko gazteek maskaradak ondoko herrietara eramatearen ardura hartzen dute. Erabakia ez da erraza, gehiengoak herrixka txikiak direlako, eta erronka handi honi aurre egiteko, herriko gazte guztiek eginbehar bat jaso behar dute. Dantzari onak, ahots goxoko abeslariak, barrearentzat eta halgararentzat prest dauden putzontziak, eragileak eta deklamazioan adituak diren interprete teatralak, eta musikoak ere behar dira.”
Ikusi dugunaren arabera, esfortsua merezi duen zerbait. Gure nazioaren kultura eta tradizioak mantentzera laguntzen duen gertaera bikaina eta liluragarria da. Gainera, honen prestakuntzaren bitartean, gazteen artean loturak sortzen dira.
Maskarada suletinarra, zalantza gabe, euskal kulturako aratusteen tradizio guztien artean hoberena eta garrantzitsuena da.
Barkoxe, maskarada suletinarraren momentu bat.
Ikusi genuen Maskarada honen garapen osoa bikaina izan zen eta arratsaldeko bigarren aldera ez geratzea deitoratu genuen. Baina oraindik gauza asko ikustear genituen, eta etxera bueltatzeko bide luzea.
Barkoxe. “Beltzak” akzioan.
Oier Araolazak, komentario honen azkenean irakurtzera gomendatzen dizuegun artikuluaren egileak adierazten duen bezala:
“Maskaradaren partaideek konpartsa koloretsu eta zaratsu baten parte dira. “Gorriak” dantzari bikainak. “Beltzak” eragileak, puntzoiak eta zalapartatsuak. “Txorrotxek” bi ahotsetara abesten dute, batzuetan aurkezlearen paperarekin eta beste batzuetan kronikaria. “Kauterak eta buhameak” elokuentziara jotzen dute irribarreak lortzeko asmoarekin eta kritika soziala egiteko ere. Xiberoako dantza teknika zainduan irakatsitako bost aitzindariak (zamaltzaina, txerreroa, kantinersa, gathuzaina eta entseinaria) dantzarako duten dohainak erakusten dituzte. Dantzari suletinarrek dantza-jauziak pausu neurtuekin eta lurra ukituz dantzatzen dituzte (jauzien dantzak), baina barrikada, gabota, branle eta edalontzi dantzetan grabitatea desafiatzen dituzte. Frijat edo antritxat bezala pausuak egitean, lurretik aireratzen dira, baina ez dute zerura begiratzen dantzatzen. Europa Mendebaldeko dantza tradicional gehiengoetan bezala, suletinarrek lurrari lotuak dantzatzen dute. Jauzi egiterakoan, hainbat eta altuen saltatzen dute, baina jaitsiera ere indarrez egiten dute. Txirulak, ttun-ttun edo salterioak, danborrak eta bibolinak markatzen dute oinek lurra ukitzen duten momentua.”
Baina ziur gaude Euskaldunen Herriko alde hori disfrutatzen jarraitzeko, Xiberoara bueltatuko gara, eta era berean ospakizun guztia ikusteko asmoarekin.
Bigarren Gerrate Mundiala eta gero desagertzeko zorian egon zen ospakizuna. Bere biziraupena, azken urteetan gazteek eta bereziki emakumeek hartutako konpromesuagatik izan da.
Euskal tradizioko jai bikain honi buruz gehiago jakin nahi izanez gero, hurrengo irakurkizuna gomendatzen dizuegu:
Gure gomendioa, Xiberoari buruz hitz egiten dugun bakoitzean errepikatuko duguna: gure herrialdearen parte hori bisitatu beharra dugu, liluragarria eta askotan hunkigarria delako, gutxienez, batetan Maskarada Suletinarra ikusi beharra dago. Gure sustraiekin harremanetan jartzeko era bat da.
Xiberoan egindako egonaldiaMaison Biscayburun egin dugu, Sauiguisen. Gomendatzen dugun lekua. Jabeek, M. Helen eta Pantxo Etchebehere anfitrioi bikainak dira eta bere etxeko ateak irekitzen dizute. Logelak bikainak, erosoak eta handiak dira. Gainera, gosaria ere bikaina da, beraiek egindako goxo eta euskal pastelarekin. Biscayburun egindako egonaldia ez zen gonbidapena izan eta guk egiten dugun komentario, bezero bezala izandako esperientziaren arabera egiten dugu.
Cookie propioak eta hirugarrenenak erabiltzen ditugu, gure webgunean erabiltzaileari ahalik eta esperientziarik onena ematen diogula bermatzeko. Cookieei buruzko informazio gehiago.
Webgune honek cookieak erabiltzen ditu, erabiltzaileari ahalik eta esperientziarik onena eskaini ahal izateko. Cookieen bitartez lortutako informazioa zure nabigatzailean gordetzen da, eta askotariko funtzioak betetzen ditu, hala nola gure webgunean berriro sartzen zarenean zu ezagutzea, edo gure taldeari webguneko zer atal iruditzen zaizkizun interesgarrienak eta erabilgarrienak ulertzen laguntzea.
Beharrezko cookieek oinarrizko funtzioak aktibatzen dituzte, nabigatzeko, esaterako, edo web orrietako eremu seguruetan sartzeko. Web orriak ezin du ondo funtzionatu cookie horiek erabili gabe.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
cookielawinfo-checkbox-necessary
iraunkorra
Urte 1
Cookie hau GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du. Cookie-ak erabiltzailearen baimena "Beharrezkoa" kategorian gordetzeko erabiltzen dira.
cookielawinfo-checkbox-non-necessary
iraunkorra
Urte 1
Cookie hau GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du. Cookie-ak erabiltzailearen baimena "Ez da beharrezkoa" kategorian gordetzeko erabiltzen dira.
PHPSESSID
saioa
Nabigatzailearen saioaren amaiera
Cookie hau PHPren jatorrizkoa da eta webguneari egoeraren datu serializatuak gordetzeko aukera ematen dio. Webgune honetan erabiltzaile-saioak ezartzeko erabiltzen da, aldi baterako cookie baten bidez egoera-datuak pasatuz. Cookie horri saio-cookie ere esaten zaio. PHPSESSID cookie-ak ez du iraungitze-eperik ezarrita, webgunea ixten denean desagertu egiten baita.
viewed_cookie_policy
iraunkorra
Urte 1
GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du cookie-a, eta erabiltzaileak cookie-ak erabiltzea onartu duen ala ez gordetzeko erabiltzen da. Ez du datu pertsonalik gordetzen.
__cfduid
iraunkorra
Hilabete 1
CloudFlare zerbitzuak ezarri du konfiantzazko web-trafikoa identifikatzeko.
Bisitariek web orriekin zer-nolako elkarreragina duten ulertzen laguntzen diete orrien jabeei cookie estatistikoek, modu anonimoan informazioa bilduz eta emanez.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
GPS
iraunkorra
30 minutu
Cookie hau Youtubek jartzen du, eta identifikazio bakarra erregistratzen du, erabiltzaileak beren kokapen geografikoaren arabera arakatzeko.
_ga
iraunkorra
2 urte
Erabiltzaileak eta saioak bereizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
_gat_gtag_UA_18912877_1
iraunkorra
Minutu 1
Erabiltzaileak bereizteko eta eskaeren portzentaia murrizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
_gid
iraunkorra
Egun 1
Erabiltzaileak eta saioak bereizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
__gads
iraunkorra
Urte 1
Iragarkiren batean klik egin duten edo ikusi duten bisitariak anonimoki identifikatzen laguntzen diote Google Ad Manager-i
Lehentasunen cookieek aukera ematen diote web orriari, orri horren jokabidea edo itxura aldatzen duen informazioa gogoratzeko; hala nola lehenetsitako hizkuntza edo zu zauden eskualdea.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
YSC
saioa
Nabigatzailearen saioaren amaiera
Cookie hau Youtubek jartzen du eta bideo txertatuen ikuspegiak arakatzeko erabiltzen da.
Web orrietako bisitarien arrastoari jarraitzeko erabiltzen dira marketin-cookieak. Erabiltzaile bakoitzari iragarki interesgarri eta erakargarriak erakustea dute xede.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
1P_JAR
iraunkorra
1 hilabete
Cookie hau datuak Google-era pasatzeko erabiltzen da.
DSID
iraunkorra
Ordu 1
Google-k ezarria, saioa Googleko kontuarekin beste gailu batean hasi baduz, zure jarduera, gailuen artean lotzeko eta bertan agertzen diren iragarkiak eta horien konbertsioa koordinatzeko.
fr
iraunkorra
3 hilabete
Cookie hau beharrezkoa da Facebook-eko “Like” botoiak funtzionatzeko.
IDE
iraunkorra
2 urte
Google DoubleClick -ek erabiltzen du, eta erabiltzaileak webgunea eta beste edozein iragarki nola erabiltzen dituen azaltzen duen informazioa gordetzen du, webgunea bisitatu aurretik. Erabiltzaileei, erabiltzaile profilaren arabera garrantzitsuak diren iragarkiak aurkezteko erabiltzen da.
mc
iraunkorra
Urte 1
Audientzia granularizatuak neurtzeko QuantCast plataformaren cookie-a. Ez dituzte datu pertsonalak gordetzen, erabiltzaile-identifikatzaileak eta haien nabigazioa baizik
NID
iraunkorra
6 hilabete
"NID" cookie-ak ID bakarra du, Google-ek zure lehentasunak gogorarazteko erabiltzen duena, eta beste informazioren bat, hala nola zure hizkuntza gogokoena, orri bakoitzean bistaratzea nahi duzun bilaketa-emaitzen kopurua (adibidez, 10 edo 20) eta Google-en Bilaketa Seguruaren iragazkia aktibatuta edo desaktibatuta egotea nahi duzun.
uid
iraunkorra
Urte 1
Webguneko bisitarien kopurua eta jarrera modu anonimoan neurtzeko erabiltzen da cookie hau. Bisita-kopurua, webgunera egindako bisiten batez-besteko iraupena, bisitatutako orrialdeak eta abar biltzen dituzte datuek, erabiltzaileek, haiei zuzendutako iragarkiei buruz dituzten lehentasunak hobeto ulertzeko.
VISITOR_INFO1_LIVE
iraunkorra
5 hilabete
Cookie hau Youtubek jartzen du. YouTubeko bideoak webgune batean txertatuen informazioa arakatzeko erabiltzen da.
_fbp
iraunkorra
Egun 1
Facebook-ek publizitate-produktu batzuk eskaintzeko erabiltzen du, esate baterako, iragarkiak egiten dituzten hirugarrenen eskaintzak.
Sailkatu gabeko cookieak, banakako cookieen hornitzaileekin batera, oraindik sailkatzeko ditugun cookieak dira.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
cref
iraunkorra
Urte 1
Hirugarren batek ezarria
d
iraunkorra
3 hilabete
Hirugarren batek ezarria
i
iraunkorra
Urte 1
Hirugarren batek ezarria
KADUSERCOOKIE
iraunkorra
3 hilabete
Cookie honek erabiltzaile bakoitzak Pubmatic-eko kideen webguneak bisitatzeko erabiltzen duen nagigatzaile edo gailu bakoitza identifikatzen du.
KTPCACOOKIE
iraunkorra
Egun 1
Cookie honek erabiltzaile bakoitzak Pubmatic-eko kideen webguneak bisitatzeko erabiltzen duen nagigatzaile edo gailu bakoitza identifikatzen du.
na_id
iraunkorra
13 hilabete
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_rn
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_sc_e
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_sr
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_srp
iraunkorra
Egun 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_tc
iraunkorra
13 hilabete
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
ouid
iraunkorra
13 hilabete
Identifikazio-kate bat ezartzen du bisitari jakin batentzat. Bisitaria bere itzuleran ezagutzeko erabiltzen da hori. Gainera, webguneak bisitariaren portaera erregistratzeko aukera ematen du, eta Addthis.com-ek eskaintzen dituen sare sozialetan partekatzeko funtzioa errazten du.