“Beste herrialde bat: euskal eskualdearen baitan”

Tim Lewis-ek erreportaje bat argitaratu du Esquire aldizkariko edizio britainiarrean, erreportaje hori “derrigorrez” irakurri behar lukete herrialde honetara lehen aldiz datozen kazetariek.

Izenburutik bertatik eta erreportajeko“sarreratik” ikusten da egileak bikain ulertu duela zein herrialde ari den bisitatzen. Artikuluaren izenburua “lapurtu” egin diogu, gurean erabiltzeko. Haren sarrera “oso-osorik da probetxugarria”:

A tiny region on the Spanish-French border, the Basque Country is perhaps the most over-achieving locale on the planet right now. Tim Lewis visits the land of magical chefs, impassioned nationalists and world-class holding midfielders to discover the secrets of the original Europeans

Eskualde txiki bat frantziar-espainiar mugan, Euskal herria da beharbada lekurik arrakastatsuena planetan une honetan. Tim Lewis-ek bisitatu ditu chef magikoen lurra, nazionalista apasionatuena eta mundu mailako erdilariena, jatorrizko europarren sekretuak deskubritzeko.

Lerro horietatik abiatuta argi geratzen da erreportajearen egilea gogo biziz atera dela Euskaldunen Herria bisitatzetik. Garbi dago ulertu duela: euskaldunak direla europar jatorrizkoak; zein den herrialdearen luze-zabala, Pirinioen alde bietan, eta populazioa pasioz beteriko jendez osaturik dagoela. Zernahi egiten dutelarik ere, duten onena emanez egiten dute.

Herrialde hau desberdina da, ez Frantzia eta ez Espainia, bere arauak ditu, bere tradizioak, bere kultura eta bizitzarekiko ikusmolde berezia, eta horri esker bizi izan dira, aurkakotasun guztien aurka eta logikaren aurka, mendeetan.

Hortik aurrera testuak sakondu egiten du kontzeptu oinarrizko horietan eta oso ongi egin ere. Egia esan, ordaindu egingo genukeen Tim Lewis-en aurpegia ikusteagatik,  Andoni Luis Aduriz chef-ak Mugaritz jatetxean, hau esan zionean, euskalduntasunaren iraunkortasunaz:

In 2,000 years, English will have disappeared, but the Basque people will still talk Euskera,” he goes on. “It’s already happened before, it could happen again. Do you understand? The world is incredible.”

  “2000 urte barru, Ingelesa desagertua izango da, baina euskal herriak euskara hitz egingo du oraindik”, dio. “Lehenago gertatu izan da, berriz gerta liteke. Ulertzen duzu? Harrigarria da mundua”.

Oso gustatu zaigu, zeren halako zerbait erantzun genion aspaldi artikulu bati, baitzioen euskara “ikasteko dialekto zaila zela“.

Asko mintzo da kirolaz, zeren ez baitugu ahantzi behar Esquiere “gizonentzako aldizkari” esan ohi zaien horietakoa dela. Baina arlo horretakoa izanik ere, sakontzen ditu euskal egitate batzuetan, kirolaz harago, eta gizartearen eta euskal kulturaren espirituari begiratzen dio batik bat.

Astiro irakurtzeko testua da, ulertuz doi pintzelada batzuk eman ditzakeela euskal gizarteaz gizon honek. Idatzi duen guztia kontuan hartuta, gehien gustatu zaiguna hau dateke, euskaldunei buruzko definizioa:

Basqueland is an incomprehensible place with an incomprehensible language that has way too many high-score Scrabble letters, but the people here don’t think they are better than anyone else, just different.

Euskal herria leku ulertezina da, hizkuntza ulertezina duena, Scrabble-ko puntuazio altuko karta gehiegi dituena, baina hemengo jendeak ez du pentsatzen besteak baino hobeak direnik, soilik desberdinak.

Hauxe geratzen zaigu eskatzea Tim Lewis-i, itzul dadila sarriago herrialde txiki honetara. Apenas bisitatu du euskal lurraren zati txiki bat, oraindik asko geratzen zaio deskubritzeko, nazio txiki honetan, baititu barnean mundu bat eta konta ezin ahala altxor.

Esquire – 22/3/2015 – Gran Bretaña

Another Country: Inside The Basque Region

In an age of peak global homogeneity, when every city district aspires to be Williamsburg in Brooklyn, when we don’t even bother to pack phrase books on our travels anymore, when distinct cultures are vanishing, there is something invigorating – disorientating, even – about arriving in the Basque Country. Here, locals jabber in an ancient language, Euskera, which you won’t even faintly understand and that could be mistaken for choking rather than speaking. The people look different, with strong jaws, marker-pen eyebrows and disconcertingly long earlobes.

(Sigue) (traducción automática)

Last Updated on Abe 21, 2020 by About Basque Country