Asko hitz egin dugu beren aberritik, guretik, frankismoaren atzaparretatik babesteko atera behar izan zuten «gerrako euskal haurrei» buruz. Erbestealdi beldurgarri horren sinboloa Habana da, 4.000 errefuxiatu baino gehiagorekin (3.840 haur) 1937ko maiatzaren 21ean Southamptongo portu britainiarrerako bidean irten zena, bi egun geroago helduz.
Era berean, asko hitz egin dugu haur horiek babesleku segurua aurkitu ahal izan zezaten ideologia, sineste eta gizarte-baldintza guztietako pertsonen konpromiso handiaz. Kasu britainiarra da gehien landu duguna. Hein handi batean, Basque Children of’37 Association of UK elkarteak urte asko daramatza harrera jaso eta harrera egiten dutenen oroimena zaintzeko egiten. Azken batean, euskaldunen historiaren zati garrantzitsu bat gordetzeko.
Orain, elkarte horri esker, Habana maiatzaren 23an Southamptonera iristean grabatutako dokumental txiki hau aurkitu dugu, bai eta neskatoak, haurrak eta haiek zaintzeko lagun izan zituzten lehen kanpalekuko irudi batzuk ere.
Duela egun gutxi, YouTubeko Wessex Film and Sound Archive Hampshire County Council-en kontuan partekatu zuen dokumentu grafiko hori.
Onartu behar dugu irudi horiek hunkitu egin gaituztela. Eta seguru gaude, ikusle asko era berean hunkituko dituela. Zoriontsu eta izutuen arteko aurpegi horien artean daude orain irudi horiek ikusten ditugun askoren guraso, aitona-amona edo aiton-amonak.
Gure historia da. Ehun urte inguru igaro diren arren, gure oraina eta gure etorkizunaren zati bihurtu den istorioa. Zintzo eta txarren, errugabe eta errudunen istorioa da, zalantzarik gabe. Historia horretan, gaizkileek borroka hori irabazi eta heriotza, suntsiketa, erbesteratzea eta jazarpenarekin zigortu ziguten. Historia horrek, desberdina eta, zalantzarik gabe, hobea izan behar zuen orainaldia eta etorkizuna kendu zizkigun.
Aurpegi horiek, Habanako idi-begitik ateratzen ari den ume horren aurpegia, hori ez ahazteko esaten digute.
Eskerrik asko Wessex Film and Sound Archive-ri partekatzeagatik, eta Basque Children of’37 Association of Uk elkarteari, beste behin ere, bere lanagatik eta gure nazioaren historiaren zati horren oroimenarekin hartutako konpromisoagatik. Eta eskerrik asko munduko hainbat lekutatik gure guraso edo aiton-amonak izan ziren haurrei babes segurua eskaintzen saiatu ziren guztiei.
Wessex Film and Sound Archive – 2021/5/25 – Britainia Handia
Habana arriving into Southampton 23 May 1937
(Jarraitu)
Last Updated on Uzt 2, 2021 by About Basque Country
