Gure blogean askotan hitz egin dugu euskal ardoez. Irulegitik Arabako Errioxaraino, eta Nafarroako ardoetatik Txakolineraino. Baina, egia esan, inoiz ez genuen pentsatu hau idatz genezakeenik.
Wine Mag ardoaren munduan espezializatutako webgunean (AEBn argitaratua) Kathleen Willcox-ek sinatutako artikulu bat aurkitu dugu. Bertan, Cabernet Franc barietatean oinarritutako bost ardo ekoizle iparramerikar aurkezten dira. Eta, o! ezustekoa! Mahats-barietate horrek bere arbasoak Euskal Herriko kostan dituela ematen da ulertzera.
Cabernet-ak mahatsondo-familia baten parte dira: Carmenets. Antzina deskribatu zen mahatsondoetatik dator, Atxeriatik, eta, aztertzaileen arabera (eta izenak dioen bezala), Euskal Herrian du jatorria. Gaur egungo Frantziako hego-mendebaldean zabaldu ziren basamahatsondo hauek, eta azkenean Bordelen landatu zituzten. Erromatarren kronistek hitz egiten zuten mahastizaintzako eta ardogintzako eskualde horri buruz jada.
Carmenets-en familia horretakoak dira munduko mahatsondo-barietaterik ezagunenetako batzuk (Wikipediako erreferentziak frantsesez): Arrouya, Cabernet franc, Cabernet sauvignon (cabernet franc eta sauvignon blanc gurutzatzearen ondoriozkoa), Carménère (cabernet franc eta gros caberadonet-en gurutzatzearen ondoriozkoa, zein Fer Servadou eta Txakolinaren gurutzatzearen ondorio den), berriz, Castets, Fer servadou,
Merlot (Cabernet Franc eta Magdeleine Noire des Charentes gurutzatzearen ondoriozkoa),
Merlot blanc (merlot beltza eta folle blanche gurutzatzearen ondoriozkoa), Petit verdot eta Saint Macaire.
«Irudi batek mila hitzeko balioa du»ela esan ohi denez, Wine Folly webgunean, Cabernet Franc-ek mahatsondo-barietate garrantzitsu batzuekin duen erlazioa azaltzen duen grafiko bat aurkitu dugu.
Barietate horien jatorriari buruzko erreferentzia hori Cabernet-en gaineko artikulu askotan agertzen da. Wikipedia frantsesez aipatu dugu Cabernet Franc barietatetik datozen mahats-motak azaltzeko. Baina orain, euskal ardoez hitz egiteko aipatuko dugu. Bi gauza bitxi daude wikipediako artikulu honi buruz: gaztelaniaz ia hutsik dago, garrantzizko daturik gabe; eta euskarazko bertsioan ez daude frantsesezko bertsioan agertzen diren datu batzuk, eta guretzat garrantzi handikoak dira.
Lehenengo lerroaldeei buruz ari gara, non mahastizaintza autoktonoa sortu zue basamahatsondoen existentziaz hitz egiten baitute, Mendebaldeko Europan ohiz kanpokoa, eta ez duela ezer zor erromatarren kolonizazioari. Mahats-barietatearen jatorri geografiko eta historikoaz ere hitz egiten du; filoxeratik salbatu ziren mahatsondo-sail batzuez, eta horrek gure herrialdean 100 urtetik gorako «mahasti zaharrak» izatea azaltzen du, baita basa-mahatsen biziraupena ere (Europan ohiz kanpokoa); edo Pirinioen bi aldeetan mahats-barietateen identitatea dagoela eta parekotasun horiei esker, PM Durquéty eta P. Robert anpelografoek «Euskadiko mahastia» definitu ahal izan zuten, eta, horren arabera, mahats-barietate batzuk Carmenets familiakoak direla diote (lehen ere aipatu duguna).
Baliteke ardoaren eta haren historiaren adituentzat hori guztia jakina izatea. Baina guri atentzioa deitu digu eta asko.
Uste dugu historia hori ez dela oso ezaguna eta horregatik jaso dugu hemen, eta bat gatoz gai honi buruz aurkitu ditugun informazio batzuekin. Gure ikerketa-grina piztu duen Wine Mag-en artikulutik hasita. Funtsezkoa iruditzen zaigu Wikipediak frantsesez euskal ardoei eskaintzen dien orria partekatzea. Azkenik, Jancis Robinsonek Cabernet Franc-i buruz egiten duen deskribapena sartu dugu, ardoetan espezializatutako kazetari britainiarrak asteroko zutabe bat argitaratzen du Financial Timesen.
Hauek dira Cabernet-Euskadi konexio honi buruz aurkitu ditugun erreferentzia ugarietako batzuk.
WineMag – 2020/10/6 – AEB
From New York to Virginia, Five Cab Franc Producers You Should Know
Believed to have originated on the coast of Basque Country, Cabernet Franc was introduced to France’s Loire Valley more than 700 years ago. There, it was planted widely and gained favor locally for its nervy, easy-drinking pours.
(Jarraitu) (Itzulpen automatikoa)
Wikipedia – – Frantzia
Vignobles du Pays basque
Les vignobles du Pays basque (Euskal herriko mahastiak en basque) s’étendent, historiquement, aussi bien sur le Pays basque français (ou Iparralde) que sur le Pays basque espagnol (ou Hegoalde). Tous deux possèdent une longue tradition viticole, qui se traduit par une multitude d’appellations d’origine et des caractéristiques spécifiques à ces terroirs.
(Jarraitu) (Itzulpen automatikoa)
Jancis Robinson – – Britainia Handia
Cabernet Franc
I’m not a huge enthusiast of the sexual stereotyping of wines but even I can see that Cabernet Franc might be described as the feminine side of Cabernet Sauvignon. It is subtly fragrant and gently flirtatious rather than massively muscular and tough in youth. Because Cabernet Sauvignon has so much more of everything – body, tannin, alcohol, colour – it is often supposed to be necessarily superior, but I have a very soft spot indeed for its more charming and more aromatic relative, Cabernet Franc.
(Jarraitu) (Itzulpen automatikoa)
Last Updated on Abe 21, 2020 by About Basque Country
