Orain dela denbora, 1901eko martxoak 3an Habanako Frontoiaren irekitzearen historia biltzen genuen blog honetan. Gaurkoan, beste frontoi baten irekitze/berri irekitzeari buruz hitz egiten dugu, Mexiko Frontoia, 2017ko martxoak 10ean, hau da kubatar frontoia eta 116 urte geroago.
Mexikoko Frontoiaren irekitzearen iragarpena 1939an
Mexiko Frontoiaren historia 1929ko maiatzak 10ean hasten da, Emilio Portes Gilek, momento hartako Mexikoko presidenteak, art deco eraikinaren listoia ebakitzen zuenean (Teodoro Kunhardt eta Joaquin Capilla arkitektoen lana).
Inaugurazio momentutik, eraikin bikain honen historia partidu handiz eta xarmaz betea izan zen 1996ko urriak 2an itxi arte. Langileen grebak eta emakikadudan lokalaren jabearekin zuen zorrak, 3 milioi, eraman zuten hau sarratzera. Egoera hau, 10 urte lehenago EEBBetako frontoiekin gertatutakoaren egoera berdina izan zen eta honek, kirol hau espektakulu bezala praktikatzen zen lekuetan krisia eragin zuen.
Hori dela eta orain dela urte batzuk frontoi honen errekuperazio eta berrirekiari buruz hitz egiten hasi zenean, errealitatea baino amets bat zirudien.
2017ko martxoan 1oean, Mexiko Frontoia, 20 urte utzik egon eta gero “bizitzara bueltatu” da. Honen irekitzea kirol ekintzan bihurtu da, baina giza eta ekonomi ekintza bereziki. Mexikoko komunikabideek estaldura handia eman diote. Kirol berria baino mirespen bat delako.
Berrirekitze honekin batera, Giza Aurreikuspen eta Lanaren Idazkariak (STPS), hamarkada bi eta gero, Mexiko Frontoiaren greba amaitu dela adierazi zuen, Adiskidetasunaren Arbitratzearen Junta Federalean oraindik ere indarrean zegoen grebarik luzeena.
Gertaera honi buruz bildu izan ditugun informazio guztiak biltzen ditugu. Baina lehendabizi El Universal egunkarian, Xochitl Salazar Buenos sinatutako argitaratutako informazio bikaina biltzen dugu, non Mexikok, Amerikak eta euskal kirolak errekuperatu duten Jai Alaiaren tenplu honen historia azaltzen duen.
El Universal – 11/3/2017 – México
El templo de la pelota
El Frontón México en los anos 40
Alfredo ya no alcanzó a ver los trenes y camiones de todos los rumbos de la ciudad que transportaban a los espectadores, quienes con emoción acudían a las competencias de pelota vasca en el Frontón México, sólo sabe, y eso por lo que sus amigos le contaron, que en las taquillas se vendía el boleto en dos pesos por persona para la sala y en un peso para la galería.
Jai-alai, el deporte vasco que se practica en México
El jai-alai es un deporte vasco, también conocido como cesta punta, que llegó a México a principios de los años 50. El Frontón México fue uno de los lugares favoritos para practicarlo.
Tras 20 años de una huelga que lo mantuvo sin actividad y en un proceso de deterioro, el Frontón México es restaurado por el arquitecto mexicano José Moyao López
Detonante de economía y de tradición, así calificó el jefe de Gobierno, Miguel Ángel Mancera, la reapertura del Frontón México, tras 20 años de permanecer cerrado.
La Secretaría del Trabajo y Previsión Social (STPS) informa que, luego de dos décadas, llegó a su fin la huelga en el Frontón México, el paro más longevo que se encontraba vigente en la Junta Federal de Conciliación Arbitraje (JFCA).
