Hamar urte baino gehiagotan sarritan jaso ditugu New York Times-ek gure herriarldeari zuzendu dizkion informazioak. Gure errealitatea bideratzeko duen modua dela eta, egunkari hau, «dama grisa», gure errealitatearen irudia mundura eramateko aliatu handienetakotzat hartzera eraman gaitu. Eta ez dugu hala uste, gutaz beti «ondo» hitz egiten duelako, hori ez baita horrela. Izan ere, haren ikuspuntuak eta iritziak, positiboak edo kritikoak, irizpide propioetatik sortzen dira, eta ez Espainiako edo Frantziako komunikabideek, edo haien enbaxadek edo ministerioek ematen duten informazioaren errepikapenetik.
Hauxe gogoratzen dugu, Ipar Amerikako egunkari honek, munduko eragin handienetako batek, Euskal Sistema Kooperatiboaz hitz egin duelako, bereziki Mondragon. Eta ez da euskal errealitate honi lekua eskaintzen dioten lehen aldia.
Peter S. Goodmanek, Europako ekonomia-gaietarako korrespontsalak, erreportai zabal bat eskaini du, nola euskal kooperatibek Covid-19ren pandemiak eragindako krisia modu desberdinean bideratu duten.
Bere artikuluan, kooperatiba horiek krisi horrek eragindako arazo ekonomikoei nola egin dieten aurre azaltzeaz gain, haien historiaren eta funtzionamenduaren eta estatuan 70.000 langile baino gehiago dituen eta urtean 12 mila milioi eurotik gorako diru-sarrerak dituen enpresa-erakunde kooperatibo batek aurre egin behar dien erronkak berrikusten ditu. Hau da, korporazio kooperatibo hau Estatuko enpresa handienetako bat da eta munduko egitura kooperatibo handiena.
Era berean, Fagorren kolapsoa bezalako kolpeei aurre nola egin behar izan dien azaltzen du, edo, bere hedapen globalak, langile-bazkideak eta langile-kontratatuak elkarrekin bizi izateak sortzen dituen tentsioen kudeaketa.
Laburpen ona, irakurle iparramerikarrek eta globalek euskal kultura komunitarioan hain sustrai sakonak dituen euskal sistema kooperatiboa zer den hobeto uler dezaten. Horrek gure herrialdean izan duen arrakasta azalduko luke.
Bide batez, eta egin beharra dugu, Euskal Herri penintsularra ez dela «Espainiako eskualde» bat gogoratu nahi dugu. Pirinioen bi aldeetara hedatzen den Herrialdearen, Euskal Herriaren zati da. Espainiako administrazioaren behealdean, nazionalitate maila duten bi autonomia-erkidegotan dago antolatuta, eta zergak ere biltzen dituzte. Egia esan, ez litzaidake bururatuko Estatu Batuetako kazetari batek ere Texasi «eskualde» deitzea.
The New York Times – 2020/12/29 – AEB
Co-ops in Spain’s Basque Region Soften Capitalism’s Rough Edges
If the Erreka Group operated like most businesses, the pandemic would have delivered a traumatic blow to its workers. Based in the rugged Basque region of Spain, the company produces a variety of goods, including sliding doors, plastic parts used in cars and medical devices sold around the world. As the coronavirus ravaged Europe in late March, the Spanish government ordered the company to shut two of its three local factories, threatening the livelihoods of the 210 workers there.
(Jarraitu) (Itzulpen automatikoa)
Last Updated on Urt 3, 2021 by About Basque Country
