Erakunde baten kaudimen finantzarioa bere zorra ordaintzeko gaitasuna da eta zor horretan inbertitzeak dakarren arriskua. Merkatuak finantza-kaudimen horren berri izan dezan, arrisku-kalifikazioko agentzia izeneko enpresa-talde batek kalifikazio-ohar bat edo rating bat ematen die erakunde horiei, finantza-kaudimen hori ebaluatzeko. Balorazio on batek kreditu-merkatura joatea errazten dio erakunde honi, interes oneko maileguak lortzeko. Gaiztoak eragotzi egiten du edo, gutxienez, interes hori handiagoa izatea eragiten du, mailegu-emaileak bere gain hartzen duen arrisku handiagoagatik.
Denbora luzez, arriskua kalifikatzeko agentzia handiek printzipio hau zuten gidari: Estatuaren azpiko ezein erakundek ezin zuen honek parte hartzen zuen Estatua baino rating handiagoa izan.
Horrek, egoera bitxi batean jartzen zituen penintsulako euskal administrazioak, Eusko Jaurlaritza, Nafarroako Gobernua eta Foru Erkidegoak. Izan ere, berezko ogasunak izan arren, Espainiako Erresumarekiko independenteak, eta Estatuak lortutakoa baino kalifikazio hobea lortu ahal izan arren, ezin zitzaion eman, haren sabaia, Espainiako Erresumak jasotako kalifikazio hartan baitzegoen. Hori, gure herrialdeko bi zati horietako ogasunen arduradunek ez zuten ulertzen; izan ere, datu objektiboek aukera ematen zieten kaudimen-kalifikazio hobeak izateko, eta, beraz, kreditu-merkatura baldintza hobeetan sartzeko. Alde batera utzita, noski, hori lortzeak esan nahi duena; merkatuek «bizitza propioa» zuten entitateak zirela aintzatetsi egingo luketela, Espainiako Erresumako Ogasunari lotu gabeak.
Ez da zaila ulertzea Espainiako Erresumako Ogasuneko arduradunek, politikariek eta goi-mailako funtzionarioek ahal zuten guztia egin zutela egoera horrek horrela jarraitzeko.
Baina, duela urte batzuk, arau orokor hori aldatu egin zen, eta agentzia horiei esker, Euskal Autonomia Erkidegoak (EAE) eta Nafarroako Foru Erkidegoak (NFE) Espainiako Estatuak baino balorazio handiagoa izan zezaketen.
Esan beharrik ez dago horrek eragozpenak sortu zituela Erregimen Komuneko Lurralde Ogasunean eta Espainiako Gobernuan, eta poza nabarmena lau foru-ogasunen artean (Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroa). Izan ere, horrek kaudimen hobea baino zerbait gehiago aitortzea esan nahi zuen. Autonomiaz eta mendekotasunik gabe bizi zela onartzea esan nahi zuen. Eta, halaber, ez da ahaztu behar, une horretatik aurrera, merkatuetara ordura arte baino baldintza hobeagoko kreditu bila joan ahal izango liratekeelako.
Kalifikazio hobereneko egoera hori mantendu egin da une hartatik. Zalantzarik gabe, Itunaren eta Hitzarmen Ekonomikoaren ondorioz. «Euskal subiranotasunaren gainerakoa», penintsulako euskaldunek beren zergak legeztatu, bildu eta kudeatzeko aukera eman duena.
«Foru-garaipen» txiki honetaz gogoratu gara, 2020ko abenduko albiste bat aurkitu baitugu, non Moody’s kalifikazio-agentziak, «A3» rating bat aitortzen dion EAEri, eta rating horrek kalifikazio-taularen erdi-/goi-mailan kokatzen du. Bi euskal lurraldeak, krisiaren aurretik, ahalik eta sailkapen handiena izatera iritsi ziren, eta sailkapen horretara hurbiltzen ari da berriro, krisiaren ondorioz «Baa2» delakoraino jaitsi ondoren.
Finantza-kaudimenaren balorazio-maila hori azaltzen duen testuak hau dio:
«El perfil crediticio del País Vasco (A3) refleja el régimen fiscal único y constitucionalmente protegido de la entidad, que actualmente permite a la región mantener la suficiente solidez crediticia para tener una calificación un notch por encima de la del gobierno de España (Baa1). El estatus legal de la región proporciona un mayor grado de flexibilidad fiscal en comparación con otras regiones españolas. Además, el País Vasco se beneficia de un buen acceso a los mercados de capitales y la región siempre ha cumplido con los objetivos de límite de déficit establecidos por el gobierno central.»
(Euskal Autonomia Erkidegoko kreditu-profilak (A3) erakundearen zerga-erregimen bakarra eta konstituzioak babesten duena islatzen du, eta, gaur egun, Espainiako Gobernuak (Baa1) baino notch bat gehiago izateko behar adinako kreditu-sendotasunari eusten dio. Eskualdearen legezko estatusak malgutasun fiskal handiagoa ematen du Espainiako beste eskualde batzuekin alderatuta. Gainera, Euskadik etekina ateratzen dio kapital-merkatuetarako sarbide onari, eta eskualdeak beti bete ditu gobernu zentralak ezarritako defizit-mugaren helburuak.)
Ba horixe bera.
Yahoo Finance – 2020/12/14 – AEB
Basque Country (The) — Moody’s announces completion of a periodic review of ratings of Basque Country (The)
Moody’s Investors Service (“Moody’s”) has completed a periodic review of the ratings of Basque Country (The) and other ratings that are associated with the same analytical unit. The review was conducted through a portfolio review in which Moody’s reassessed the appropriateness of the ratings in the context of the relevant principal methodology(ies), recent developments, and a comparison of the financial and operating profile to similarly rated peers. The review did not involve a rating committee. Since 1 January 2019, Moody’s practice has been to issue a press release following each periodic review to announce its completion.
(Jarraitu) (Itzulpen automatikoa)
Nafarroako F.E.-aren Ratingaren bilakaera
EAE-aren Ratingaren bilakaera
Espainiako Erreinua-ren Ratingaren bilakaera
Last Updated on Ots 14, 2021 by About Basque Country