“El Paraiso” auzoan dagoen Caracasko Euskal Etxe berriaren inaugurazioa ohore guztiekin egin zen, Agirre Lehendakaria bertan zela 1950eko martxoaren 7an. Halaxe gogoratzen du Xabier Amezagak, Vicente Amezaga Aresti euskal abertzale, ingeniari, idazle eta itzultzailearen semeak. Euskal Herriaren Kausagatik dena eman zuen gizon erraldoi horietako bat, abertzaleen belaunaldi batean gailentzen zena, zeinentzat gure blogaren lema baita, eta Lauaxetaren, Aberriaren martiriaren, poema baten parte baita: «Dana emon biar yako matte dan azkatasunari», deskribapena da.

Egun berezia izan zen, ez bakarrik Caracasko edo Venezuelako euskaldunentzat. Eta baita erbestean edota barruan, ekitaldi horretan, Euskal Erresistentzia zen sinboloak, penintsulako euskaldunak zapaltzen, espetxeratzen, jazartzen eta, ahal zuen guztietan, hiltzen zituen munstroaren kontra irmo eusten ziola erakutsi zien euskaldunei, eta esaldian sinesten zuela ikusi zuten ehunmilaka euskaldunentzat, eta euskaldunei Aberria salbatzeko bidea zein zer erakutsi zien:

Euzkotarren aberria Euzkadi da

Kanadatik Patagoniara, beste euskaldun batzuek liberatzen lagundu zuten Amerikako errepubliketan errefuxiatutako milaka eta milaka euskaldun, Euskal Herriaren Kausa bizirik jarrai zezan borrokatu, bizi eta ahalegintzen ziren.

AEBetatik, Mexikotik, Ertamerikatik, Argentinatik, Uruguaitik, Txiletik, Perutik… Azken batean, kontinente osotik Eusko Jaurlaritza erbestean mantendu zuten, euskal Erresistentziari barruan lagundu, eta frankismoaren kontrako eta Aberriaren Askatasunaren aldekoliburuak, aldizkariak, panfletoak argitaratu zituzten. Denetarik egin zuten, eta dena egin zuten beren nazioa maitatzeagatik, beren askatasunarekiko konpromisoagatik.

Venezuelan oso grrantzitsua izan zen konpromiso hori. Adibidez, han lurreratu zen, gorabehera askoren ondoren, Euzkadi Irratia, Euskal Erresistentziaren Ahotsa; eta han argitaratu ziren Sabino Arana Goiriren (1865-1965) jaiotzaren mendeurrena ospatzeko zigiluak, «barrualdera» kamuflatuta bidaltzen baitziren.

sello centenario nacimiento de Sabino Arana (1865-1965) impreso en Venezuela por Euzko Gaztedi
Sello del centenario del nacimiento de Sabino Arana (1865-1965) impreso en Venezuela por Euzko Gaztedi

Inaugurazio hau gogoratzea, euskal belaunaldi batzuei «Askatasun maitatuaren alde dena eman zutela » gogoraraztea da. Haien sakrifizioa, konpromisoa eta duintasunetik eta demokraziatik egindako borroka gogoratzea da. Bai «barruan», bai diasporatik. Haiek gabe, pertsona askedun aberri askearen ametsa, agian hil egingo zen.

Martxoaren 7 hau, aldarrikapen-eguna da. Baina ez bakarra. Urte gogor haietan, azken euskal lurra faxismoaren esku erori zenean, beste leku askotatik, Venezuelatik bezala, euskaldunek anai-arreben eta aberriaren alde borrokatu ziren. Ezin dugu hori guztia ahanzturan utzi, ezta sakrifizio horrek merezi duen aitorpenik gabe.

Guk, efemeride hau baino egun bat lehenago, beste behin ere, hainbeste zor diegun haiek gogoratzeko aprobetxatzen dugu. Eta, bide batez, ikusiko dugu Urazandi Bilduman (“allende los mares”) , munduko euskal etxeen historia biltzen duena, ez dagoela Venezuelari berariaz eskainitako argitalpenik. Baliteke urteurren hau aitzakia ona izatea hura bultzatzeko.

Euskal Etxe honen historiari buruz Iñaki Anasagastik bere blogean jasotzen duen artikulua partekatzen dugu. Venezuelako euskaldunek argitaratu zuten Jazoera argitalpenaren edizio berezi bat ere uzten dizuegu, herrialde hura erbesteratu zeneko 80. urteei buruzkoa, baita Jazoera Irratiaren kapitulu bat ere, erbesteratuak Guaira iritsi zireneko 80 urte horiei buruzkoa.

Ahaztu ez dadin idazten dugu

Iñaki Anasagasti – 2012/3   – Euskadi

HISTORIA DEL CENTRO VASCO DE CARACAS

Ante la inminencia de la guerra, el Gobierno venezolano va a dictar una serie de normas tendentes, sobre todo, a garantizar la neutralidad del país. Muchas de esas medidas, tendrán carácter restrictivo y, así, el 7 de agosto de 1939, se promulgó la Ley de Actividades de Extranjeros en el Territorio Nacional.

(Jarraitu) (Itzulpen automatikoa)



 

Last Updated on Abe 21, 2020 by About Basque Country


Lagun iezaguzu aboutbasquecountry.eus mantentzen!
Help us keep aboutbasquecountry.eus running!
Ayúdanos a mantener aboutbasquecountry.eus

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Gune honek Akismet erabiltzen du zaborra murrizteko. Ikusi nola prozesatzen diren zure erantzunen datuak.