Oroitzapen garaian gaude. Espero den moduan, 80 urteetan Euskal Herriaren alde penintsularra erdibanatu ziren gertaera ikaragarriei buruz ari gara.
Gure ustez, Gerra Zibilaren; Euzkadiko Gobernuaren sorreraren; Gernikako bonbardaketaren; Errepublikaren eta Demokraziaren jarraitzaileek kontrolatutako Euskal Lurraldearen partearen tropa faszisten hartualdiaren (euskaldun asko zeuden hauen artean) 80 urteurrena oso berezia da; edo baita milaka euskaldunen fusilamendu, gartzela eta erbestea.
Oso berezia da, zeren gertaera haiek bizi izan zituzten memoria biziekin kontatu dezakegun azken urteetariko bat izango da.
Elai-Alai dokumentalaren Fotograma (1938)
Urte askotan zehar, memoria hura, faszismoaren aurka borrokatu zutenenak, gordeak eta jarraituak izan dira. Gero, ulertu ezin ditugun arrazoiengatik, ez da onarpen nahikoa eman gizon eta emakume horiei, ezta gertatutakoren bere ikuspegia nahikoa bildu eta zabaldu izan, ezta Euskal Herriaren Kausariko eginiko sakrifizioa eta konpromesua.
Denbora gutxian, bizitza horrela delako, Historiaren parte hau ezagutzeko, hauek utzitako dokumentuetara jo beharko dugu. Eta zoritxarrez, ez dira gertatutakoa, egindakoa eta sufritutakoa ondo ulertzeko behar beste izango.
Oroitzapen garai honetan, gure blogatik, benetan bereizgarriak iruditzen zaizkigun dokumentual bilduko ditugu. Bloga sortu genuenetik gabiltza hau egiten, baina orain, historia hau zabaltzeko gure konpromesua indartsuagoa izango dela baieztatzen dugu, gure eskuetan dagoen heinean.
Gure historia gogoratu eta zabaltzeko konpromesua duten Facebook orrialdeko pertsonei esker, balore garrantzitsua duen dokumental bat aurkitu dugu.
“Elai-Alai” pelikula da, Nemesio Sobrevilla arkitektu eta zinemagileak 1938an egina eta zuzendua, Euzkadiko Gobernuaren propaganda zerbitzuak eskatua. 2012rarte proiektatua izan ez zen filma. Filmoteca Vascak eginiko errekuperazio lanari esker lortutako zerbait, Pariseko Cinémathèque Française-ean autoreak utzitako negatiboaren kopia bati esker. Soinua beranduago gehitu zitzaion.
Honetan Gernikako Elai-Alai umeen dantza taldearen eta Eresoinkaren saioak biltzen dira (Euzkadiko Gobernuak, nazioarte mailan, euskaldunen benetako irudia zabaltzen laguntzeko sortua). Entitate kultural bi hauek, Euskal Herriaren errealitatea ezagutzera emateko eta errefuxiatuentzat laguntzarako funtsak biltzeko helburuarekin antzeztu zuten.
Kirolaren sektoreko, futboleko Euzkadiko Selekzioak egindakoaren antzeko zerbait.
Lehendakari Agirrek bere liburuan “De Gernika a Nueva York pasando por Berlín” liburua azaltzen duen bezala:
“Totalitarismoaren aldarean sakrifikatua izan zen euskaldunaren arimak nola bibratzen zuen erakutsi nahi genuen atzerrian, eta aldizkariak, egunkariak eta teatro antzerkiak antolatu genituen. Jausialdiaren 3 egun aurretik, ni Santanderren nengoenean, euskaldun musikari ezagun bati deitu nionean, honela esan nion: Posible da guk hemendik irten ezin izatea, baina ez dut horregatik alor artistikora ere eraman nahi dudan borroka amaituko…”
Gernikako Bonbardaketare ondorioak ikus daitezkeen Elai-Alai dokumentalare fotograma (1938)
Soinudun dokumentu visual honetan, “eguneroko” bizitzako argazkiekin batera, Habanan itsasoratu ziren “Gerrako Euskal Umeen” irteerarekin amaitzen da, baita matxinatuen tropek Foru Hiribildua hartu baino lehen egindako Gernikako Bonbardaketaren ondorioen irudi bakarrekin. Agustin Ugartetxeak eginikoak, Gernikako Bondardaketaren ordu batzuk geroago. Segundu batzuk baino ezin dira ikusi, zeren etxe alemanak hau errebelatzeko lana hartu zuenean, honen gehiengoa konfiskatu zuen. Baina bonbardaketaren heltzea eta honek izandako ondorio ikaragarriak imaginatzeko nahikoa dira, 1.000 pertsona baino gehiagoren hilketa adibidez.
Cookie propioak eta hirugarrenenak erabiltzen ditugu, gure webgunean erabiltzaileari ahalik eta esperientziarik onena ematen diogula bermatzeko. Cookieei buruzko informazio gehiago.
Webgune honek cookieak erabiltzen ditu, erabiltzaileari ahalik eta esperientziarik onena eskaini ahal izateko. Cookieen bitartez lortutako informazioa zure nabigatzailean gordetzen da, eta askotariko funtzioak betetzen ditu, hala nola gure webgunean berriro sartzen zarenean zu ezagutzea, edo gure taldeari webguneko zer atal iruditzen zaizkizun interesgarrienak eta erabilgarrienak ulertzen laguntzea.
Beharrezko cookieek oinarrizko funtzioak aktibatzen dituzte, nabigatzeko, esaterako, edo web orrietako eremu seguruetan sartzeko. Web orriak ezin du ondo funtzionatu cookie horiek erabili gabe.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
cookielawinfo-checkbox-necessary
iraunkorra
Urte 1
Cookie hau GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du. Cookie-ak erabiltzailearen baimena "Beharrezkoa" kategorian gordetzeko erabiltzen dira.
cookielawinfo-checkbox-non-necessary
iraunkorra
Urte 1
Cookie hau GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du. Cookie-ak erabiltzailearen baimena "Ez da beharrezkoa" kategorian gordetzeko erabiltzen dira.
PHPSESSID
saioa
Nabigatzailearen saioaren amaiera
Cookie hau PHPren jatorrizkoa da eta webguneari egoeraren datu serializatuak gordetzeko aukera ematen dio. Webgune honetan erabiltzaile-saioak ezartzeko erabiltzen da, aldi baterako cookie baten bidez egoera-datuak pasatuz. Cookie horri saio-cookie ere esaten zaio. PHPSESSID cookie-ak ez du iraungitze-eperik ezarrita, webgunea ixten denean desagertu egiten baita.
viewed_cookie_policy
iraunkorra
Urte 1
GDPRren Cookieen Onespenaren pluginak jartzen du cookie-a, eta erabiltzaileak cookie-ak erabiltzea onartu duen ala ez gordetzeko erabiltzen da. Ez du datu pertsonalik gordetzen.
__cfduid
iraunkorra
Hilabete 1
CloudFlare zerbitzuak ezarri du konfiantzazko web-trafikoa identifikatzeko.
Bisitariek web orriekin zer-nolako elkarreragina duten ulertzen laguntzen diete orrien jabeei cookie estatistikoek, modu anonimoan informazioa bilduz eta emanez.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
GPS
iraunkorra
30 minutu
Cookie hau Youtubek jartzen du, eta identifikazio bakarra erregistratzen du, erabiltzaileak beren kokapen geografikoaren arabera arakatzeko.
_ga
iraunkorra
2 urte
Erabiltzaileak eta saioak bereizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
_gat_gtag_UA_18912877_1
iraunkorra
Minutu 1
Erabiltzaileak bereizteko eta eskaeren portzentaia murrizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
_gid
iraunkorra
Egun 1
Erabiltzaileak eta saioak bereizteko erabiltzen da cookie hau, Google Analytics-ek instalatua.
__gads
iraunkorra
Urte 1
Iragarkiren batean klik egin duten edo ikusi duten bisitariak anonimoki identifikatzen laguntzen diote Google Ad Manager-i
Lehentasunen cookieek aukera ematen diote web orriari, orri horren jokabidea edo itxura aldatzen duen informazioa gogoratzeko; hala nola lehenetsitako hizkuntza edo zu zauden eskualdea.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
YSC
saioa
Nabigatzailearen saioaren amaiera
Cookie hau Youtubek jartzen du eta bideo txertatuen ikuspegiak arakatzeko erabiltzen da.
Web orrietako bisitarien arrastoari jarraitzeko erabiltzen dira marketin-cookieak. Erabiltzaile bakoitzari iragarki interesgarri eta erakargarriak erakustea dute xede.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
1P_JAR
iraunkorra
1 hilabete
Cookie hau datuak Google-era pasatzeko erabiltzen da.
DSID
iraunkorra
Ordu 1
Google-k ezarria, saioa Googleko kontuarekin beste gailu batean hasi baduz, zure jarduera, gailuen artean lotzeko eta bertan agertzen diren iragarkiak eta horien konbertsioa koordinatzeko.
fr
iraunkorra
3 hilabete
Cookie hau beharrezkoa da Facebook-eko “Like” botoiak funtzionatzeko.
IDE
iraunkorra
2 urte
Google DoubleClick -ek erabiltzen du, eta erabiltzaileak webgunea eta beste edozein iragarki nola erabiltzen dituen azaltzen duen informazioa gordetzen du, webgunea bisitatu aurretik. Erabiltzaileei, erabiltzaile profilaren arabera garrantzitsuak diren iragarkiak aurkezteko erabiltzen da.
mc
iraunkorra
Urte 1
Audientzia granularizatuak neurtzeko QuantCast plataformaren cookie-a. Ez dituzte datu pertsonalak gordetzen, erabiltzaile-identifikatzaileak eta haien nabigazioa baizik
NID
iraunkorra
6 hilabete
"NID" cookie-ak ID bakarra du, Google-ek zure lehentasunak gogorarazteko erabiltzen duena, eta beste informazioren bat, hala nola zure hizkuntza gogokoena, orri bakoitzean bistaratzea nahi duzun bilaketa-emaitzen kopurua (adibidez, 10 edo 20) eta Google-en Bilaketa Seguruaren iragazkia aktibatuta edo desaktibatuta egotea nahi duzun.
uid
iraunkorra
Urte 1
Webguneko bisitarien kopurua eta jarrera modu anonimoan neurtzeko erabiltzen da cookie hau. Bisita-kopurua, webgunera egindako bisiten batez-besteko iraupena, bisitatutako orrialdeak eta abar biltzen dituzte datuek, erabiltzaileek, haiei zuzendutako iragarkiei buruz dituzten lehentasunak hobeto ulertzeko.
VISITOR_INFO1_LIVE
iraunkorra
5 hilabete
Cookie hau Youtubek jartzen du. YouTubeko bideoak webgune batean txertatuen informazioa arakatzeko erabiltzen da.
_fbp
iraunkorra
Egun 1
Facebook-ek publizitate-produktu batzuk eskaintzeko erabiltzen du, esate baterako, iragarkiak egiten dituzten hirugarrenen eskaintzak.
Sailkatu gabeko cookieak, banakako cookieen hornitzaileekin batera, oraindik sailkatzeko ditugun cookieak dira.
Cookie
Mota
Iraupena
Deskribapena
cref
iraunkorra
Urte 1
Hirugarren batek ezarria
d
iraunkorra
3 hilabete
Hirugarren batek ezarria
i
iraunkorra
Urte 1
Hirugarren batek ezarria
KADUSERCOOKIE
iraunkorra
3 hilabete
Cookie honek erabiltzaile bakoitzak Pubmatic-eko kideen webguneak bisitatzeko erabiltzen duen nagigatzaile edo gailu bakoitza identifikatzen du.
KTPCACOOKIE
iraunkorra
Egun 1
Cookie honek erabiltzaile bakoitzak Pubmatic-eko kideen webguneak bisitatzeko erabiltzen duen nagigatzaile edo gailu bakoitza identifikatzen du.
na_id
iraunkorra
13 hilabete
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_rn
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_sc_e
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_sr
iraunkorra
Hilabete 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_srp
iraunkorra
Egun 1
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
na_tc
iraunkorra
13 hilabete
Bisitari bat itzultzean ezagutzeko erabiltzen da. Horri esker, webguneak bisitariaren portaera erregistra dezake eta Addthis.com-en bidez sare sozialetan partekatzeko funtzioa erraztu.
ouid
iraunkorra
13 hilabete
Identifikazio-kate bat ezartzen du bisitari jakin batentzat. Bisitaria bere itzuleran ezagutzeko erabiltzen da hori. Gainera, webguneak bisitariaren portaera erregistratzeko aukera ematen du, eta Addthis.com-ek eskaintzen dituen sare sozialetan partekatzeko funtzioa errazten du.