Itzultzailea: Leire Madariaga
“Orgatilaren Euskalduna”-ri buruz aurkitu dugun informazioa partekatu nahi dugu gure irakurle guztiekin. Jadanik idatzi izan dugu, Iruñeako Errotxapea auzoan jaiotako eta ia 200kg-rekin betetako orgatila batekin 14 urtez zehar Argentina osoa, 22.000 km baino gehiago ibiltzen eta bakarrik zeharkatutako argentinar heroi ezagun bihurtutako euskaldun honen historiari buruz.
Historia bikaina da. 2012an biltzen genuen lehen aldiz, Clarin Argentinar egunkariaren erreportai batek kontatzen zigunean oinarrituz. Guillermo Isidoro Larregui Ugarte pertsonaiari buruz hitz egiten zigun, kondairaz beteriko pertsonaia. Honi zalantzan jarri zioten egun batetan egindako baieztapen bat; “Buenos Aireserarte ibiliz joan zitekeela, 200 kiloko orgatila bat bultzatuz“. Cerro Bagualen bizi zela kontuan izan behar dugu, argentinar hiriburutik 3.200km-tara.
14 hilabetetan eginiko bidai hura, bere bizitzan zehar 14 urte eta 22.000 km baino gehiago ibiltzera eramango zioketen 4 bidaietariko lehena izan zen. Iguazu mendatean amaituko zuen bide luze hura, ur-jauzi ospetsu horren oinean, non bere heriotza arte, berak eraikitako etxe batean bizi zen. Lekua, aurretik ere adierazi dugun bezala, balio sinboliko berezia du, Misioen probintzia delako. XVII.mendean jesuitek Guarani indioentzat beraien Murrizketak sortu zuten lekua eta portugaldar “Bandeiranteak” oinperatu zituztenak esklabotzatik libratzera lagundu zien.
Gero, 2013an, “¡Gora Vasco” Milonga de temple y carretilla” (Gora Euskalduna! Orgatilaren eta aldartearen engainua) izeneko pelikula-dokumentararen erreferentzia bildu genuen. 2005ean beste euskal-argentinarrak egina: Roberto Arizmendi. Pelikularen zati txiki bat partekatzeko aukera genuen (hemen partekatzen dugu berriz), honetan orgatilaren euskaldunaren engainua interpretatzen da, “printzipioen deklarazio” bezala adierazi daitezkeen bertsoz beteriko abestia: Era horretan erakutsi zion munduari, euskaldunari ildo aurkitu zuenean, deabruak ere ez ziola gelditu.
Oraingoan, berriz ere gogorarazten dugu heroi, euskaldun eta argetinar honen historia, interesgarria den erreferentzi berri bat aurkitu izan dugulako. Guillermo Isidoro Larregui Ugarteren dokumental bat da, “Todo Noticias” argentinar kateak emandako “Cuadernos del camino” telesailaren parte bat. Mario Markic zuzendari, idazle eta kazetariak zuzendutako telesaila. Oso interesgarria iruditu zaigu, honen bidai guztiek historiak kontatzen dituelako, baina era berean kontatzen digu euskaldun bikain hau nor eta nolakoa zen.
Gainera, Roberto Arizmendiren pelikula-dokumentalaren webgunea uzten dizuegu, ¡Gora vasco! Milonga de temple y carretilla.
Gure irakurleei, guri gustatu izan zaigun beste gustatzea espero dugu.
¡Gora Vasco! (Milonga de temple y carretilla) dokumentalaren WEBGUNEA
Last Updated on Abe 21, 2020 by About Basque Country
