Diotenez, ohiz kanpoko istorio bat beste ohiz kanpoko istorio baten ataria izan ohi da. Lehengo egunean, idazteko eta, espero dugu, irakurtzeko benetan atsegina den sarrera horietako bat jarri genuen webgune honetan. Aparteko Euskaldunei buruzkoa. Cantinflas pilotariaren adiskidetik, Hemingway apaiz abertzale adiskidera. Bertan, Cantinflasetik Hemingwayra, Mexikotik Habanara eramaten gintuen harreman istorio izugarri bat kontatzen genuen. Hori guztia pilotarien, apaiz abertzaleen, aktoreen eta idazleen istorioekin nahasita.

Gai honen inguruan aurkitzen dugun erreferentzia ugarien artean, Iurii Nikolaievitx Paporov egile errusiar baten liburu bat nabarmentzen zen, Ernest Hemingwayren istorio eta gorabeherak kontatzen zituena Kuban egon zen bitartean. Liburu horretan, urte haietan Kuban eta Habanan zebiltzan euskaldun talde bat da protagonista. Bereziki amerikak egiten zenbiltzan pilotari batzuk, eta Mundakako apaiz abertzale bat, demokrata izateagatik  gaizkile matxinatu frankistengandik ihesi Kubara erbesteratu behar izan zuena.

Bere bizitzan zehar euskaldunekin hainbesteko harremana izan zuen idazle iparramerikarraren lagun ziren pilotari horien istorioak pixka bat errepasatuz, 1945ean Pilotari buruzko aldizkari baterako egin zioten elkarrizketa baten aipamena aurkitzen dugu liburu honetan, non ordura arte bere kirol gogokoenetako bat, Jai-Alai, ikusiz izan zuen inpresiorik indartsuenaz galdetzen dioten. Berak, Hemingwayk, bere lagunetako bi protagonista izan zituen gertaera berezi bat kontatzen du: Guillermo Amuchástegui, “El Monarca”, eta Julian Ibarluzea Gerrikabeitia, “Tarzan”. Narrazioa honako hau da:

Iurii Nikolaievitx Paporoven “Hemingway en Cuba” liburuko paragrafoa

Ezin genuen imajinatu, Julian Ibarluzea, gure lagun baten senitartekoa zela, eta berarekin istorio horretaz hitz egitean, hala jakinarazi zigun. Gainera, Jesusa Mallukiza Legarraren eta Julian Ibarluzearen arteko ezkontzaren argazki bat agindu zigun, zeina Habanako frontoi batean ospatu baitzen (beharbada, Gritos Jauregian). Zeremonia egin zuen apaiza Andres Unzáin izan zen, espainiar faxismoak eta bere akolitoek apaiz gorria deitzen ziotena, askatasunaren eta demokraziaren alde eginiko defentsa sutsuagatik.

Are gutxiago pentsa genezakeen pilotaria benda bat buruan zuela ezkondu zela, Iurii Nikolaievitx Paporoven liburuan kontatzen den kolpe izugarri horren ondorioz, eta Hemingway txundituta utzi zuena. Inpresio hori, pilotaren kolpearen eragina jaso zuen pilotariaren jarreraren ondorio izan zen, kolpearen beraren ondorio baino gehiago.

Euskaldunen Herri txiki honetako kointzidentzien eta harremanen historia honen atal berri bat, Mexiko DFn hasi eta jada Habanan amaitzen ez den kate hori luzatzen duena, Bilboko Jesuiten patioan baizik (euskaldunen istorio batean jesuitak nolabait agertzea arraroa da -ironia-), non gure lagunak kontatu baitzigun bere izeba eta osaba zirela, munduan zeharreko euskaldunen istorio paregabe horretako protagonistetako batzuk. Euskaldun batzuk

julian-ibarlucea-boda-la_habana
Historiaz betetako argazki bat. Jesusa Mallukiza Legarra eta Julian Ibarluzea Gerrikabeitia ezkondu ziren eguna, Habanako frontoi batean. Haiekin batera, apaiz emailea; Andres Unzain, Mundakako Apaiz Gorria

 

Last Updated on Abe 21, 2020 by About Basque Country


Lagun iezaguzu aboutbasquecountry.eus mantentzen!
Help us keep aboutbasquecountry.eus running!
Ayúdanos a mantener aboutbasquecountry.eus

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Gune honek Akismet erabiltzen du zaborra murrizteko. Ikusi nola prozesatzen diren zure erantzunen datuak.